Συνέντευξη του Υφυπουργού Δικαιοσύνης Ιωάννη Μπούγα στον Σωτήρη Πίκουλα για την εφημερίδα "Political"
Αναμφίβολα οι πολίτες περιμένουν πολλά στο τομέα της Δικαιοσύνης, ειδικά στο θέμα της γρήγορης απονομής της. Ποια είναι τα βήματα του υπουργείου για αυτή την προσδοκία;
Οι προσδοκίες των πολιτών είναι πράγματι υψηλές, όπως υψηλοί είναι και οι στόχοι της Κυβέρνησης στον τομέα της Δικαιοσύνης, ως προς την άμεση και αποτελεσματική απονομή της, αλλά και τη λειτουργικότητα των δικαστικών υπηρεσιών. Προς αυτή την κατεύθυνση, επεξεργαζόμαστε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που αναλύονται σε τέσσερις άξονες: στην ψηφιακή δικαιοσύνη, στην αναβάθμιση των υποδομών των δικαστικών κτιρίων όλης της Χώρας, στην επιμόρφωση Δικαστών και Δικαστικών Υπαλλήλων, καθώς και σε αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις με στόχο την ταχύτερη διεξαγωγή της δίκης και ταυτόχρονη εξασφάλιση των Συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών.
Ποιες αλλαγές αναμένονται για τα δικαστήρια, ειδικά στο θέμα των εξ αποστάσεων δικών;
Η παροχή δικαστικών υπηρεσιών με τη χρήση των τεχνολογιών απομακρυσμένης σύνδεσης έχει ήδη εισαχθεί και αναμένεται σύντομα να τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή από το 2024, για δύο πλήρη δικαστικά έτη, έως το 2026. Έτσι θα επιτραπεί η εξ αποστάσεως διεξαγωγή συνεδριάσεων και απονομή προσωρινής ή οριστικής δικαστικής προστασίας.
Ειδικότερα, στα πολιτικά, ποινικά και διοικητικά δικαστήρια προβλέπεται η ίδρυση νέων γραφείων τηλεματικής ή μετατροπή υφισταμένων εδρών, με την παράδοση του έργου «Ολοκληρωμένες Υπηρεσίες Τηλεδιάσκεψης σε Δικαστήρια και Σωφρονιστικά Καταστήματα» της Χώρας μας έως τον Απρίλιο του 2024, ώστε να καταστούν δυνατές οι εξ αποστάσεως δικαστικές διαδικασίες. Παράλληλα αναπτύσσεται η υλικοτεχνική υποδομή με κατάλληλο ηλεκτρονικό και λοιπό υποστηρικτικό εξοπλισμό για την αναβάθμιση των Δικαστηρίων, Εισαγγελιών και Σωφρονιστικών Καταστημάτων της Χώρας.
Ο νέος θεσμός πλαισιώνεται με τις απαιτούμενες δικονομικές εγγυήσεις, οι οποίες διασφαλίζουν το δικαίωμα των πολιτών σε μια δίκαιη δίκη, με αξιοποίηση και εφαρμογή των νέων τεχνολογικών μέσων. Μετά την πιλοτική εφαρμογή και σε χρονικό διάστημα περίπου ενός έτους, θα εξοπλίσουμε τις αίθουσες με το αναγκαίο υλικοτεχνικό εξοπλισμό ενώ θα έχει γίνει η αντίστοιχη εκπαίδευση του προσωπικού ώστε να καταστεί δυνατή η εξ αποστάσεως δίκη.
Θα υπάρξουν προσλήψεις στο χώρο της Δικαιοσύνης; Που βλέπετε ότι υπάρχουν ελλείψεις που πρέπει να καλυφθούν;
Ήδη έχουμε προσλάβει 330 δικαστικούς υπαλλήλους στους οποίους θα προστεθούν άλλοι 224, οι οποίοι ακολουθούν το πρόγραμμα σπουδών στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών. Δηλαδή, συνολικά 554 νέοι δικαστικοί υπάλληλοι πρόκειται να υπηρετήσουν με το νέο δικαστικό έτος, ενώ για το επόμενο έτος έχουν εγκριθεί επιπλέον 250 θέσεις δικαστικών υπαλλήλων.
Το έργο των δικαστικών υπηρεσιών της Χώρας θα συνδράμει ουσιαστικά και το νέο Σώμα της Δικαστικής Αστυνομίας, που συστάθηκε με το ν. 4963/2022. Εντός των προσεχών μηνών, θα ξεκινήσει ο διαγωνισμός για την κάλυψη 600 θέσεων ένστολου προσωπικού και 150 θέσεων πολιτικού προσωπικού. Το ένστολο προσωπικό της Δικαστικής Αστυνομίας θα στελεχώνεται από μόνιμα τοποθετημένα στα κατά τόπους δικαστήρια στελέχη, στα βασικά καθήκοντα των οποίων θα είναι η φύλαξη των δικαστικών μεγάρων και αιθουσών, η εκτέλεση ποινικών αποφάσεων και επιδόσεων δικογράφων. Επιπροσθέτως, θα απαλλάξει το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας από τα καθήκοντα που σήμερα ασκεί και θα το αποδεσμεύσει προκειμένου να ασκήσει αμιγώς αστυνομικά καθήκοντα. Ακολούθως, το πολιτικό κι επιστημονικό προσωπικό θα παρέχει τις εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις τους σε κρίσιμους τομείς και σε ζητήματα επί εκκρεμών δικών, επικουρώντας ουσιαστικά τους Δικαστές και τους Εισαγγελείς στο έργο τους.
Υπάρχει τελικά κάποια σκέψη για να αρθεί το ακαταδίωκτο διοικητικών προσώπων στις τράπεζες;
Αναφέρεστε προφανώς στο αδίκημα της απιστίας. Αυτό προβλέπεται στο ισχύον άρθρο 390 του Ποινικού Κώδικα και διώκεται σήμερα κατόπιν έγκλησης, η οποία υποβάλλεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του νομικού προσώπου που έχει υποστεί βλάβη. Τόσο το συγκεκριμένο ζήτημα όσο και οποιαδήποτε νομοθετική παρέμβαση αξιολογείται διαρκώς ως προς την πρακτική εφαρμογή και τα αποτελέσματά της και, εφόσον κριθεί αναγκαία τυχόν νομοθετική μεταβολή, πραγματοποιείται.
Η κυβέρνηση δοκιμάζεται πολύ έντονα με τις φωτιές σε όλη την Ελλάδα, ειδικά με την πτώση του Canadair στην Κάρυστο. Πιστεύετε ότι η κρατική μηχανή χρειάζεται αλλαγές στο τομέα της πυρόσβεσης και της δασοπροστασίας;
Η τραγική απώλεια των δύο πιλότων μας συγκλόνισε και μας θλίβει βαθύτατα. Γνωρίζω καλά ότι οι δυνάμεις του κρατικού μηχανισμού, οι μαχητές της πρώτης γραμμής, παραμένουν σε απόλυτη επιφυλακή και καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για άμεση κατάσβεση των πυρκαγιών σε τόσα σημεία της Επικράτειας για να προστατεύσουν τη ζωή και την περιουσία των πολιτών.
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η δημιουργία της καινοτόμου γραμμής «112», οι άμεσες και εν γένει επιτυχείς εκκενώσεις των πληγεισών περιοχών, καθώς και η ενιαία πολιτική της Δασικής Υπηρεσίας, έσωσαν ανθρώπινες ζωές όλες δηλαδή οι μεταρρυθμίσεις της Κυβέρνησής μας, που τόσο λοιδορήθηκαν από την αντιπολίτευση, χωρίς υπερβολή,.
Στο δε ζήτημα των εναέριων μέσων, όπως ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναλυτικά περιέγραψε κατά την πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή, κατεδείχθη πως η Χώρα μας κατέχει ήδη στόλο αεροσκαφών αναλογικά πιο ισχυρό σε σχέση με σαφώς μεγαλύτερα σε έκταση κράτη και μάλιστα επίκειται η απόκτηση νέων, είτε με τη μορφή αγοράς είτε με τη μορφή μίσθωσης.
Μήπως θα πρέπει οι ποινές για όσους θελημένα ή από αμέλεια βάζουν φωτιές σε δάση να γίνουν πολύ πιο αυστηρές;
Τα εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος, όπως το αδίκημα του εμπρησμού δασών, θεωρούνται πλέον κακουργήματα και οι δράστες τιμωρούνται με ποινές κάθειρξης, που μπορεί να φτάσουν μέχρι την ισόβια κάθειρξη. Το υφιστάμενο πλαίσιο ποινής έγινε αυστηρότερο το 2021, με νόμο που ψήφισε η κυβερνητική πλειοψηφία.
Εκτός από αυστηρές ποινές, που πρέπει να επιβάλλονται από τα Δικαστήρια για αυτά τα αδικήματα, μεγάλη σημασία έχει και η πραγματική έκτιση σημαντικού μέρους αυτών. Αυτή την περίοδο στο Υπουργείο Δικαιοσύνης εξετάζουμε τις προϋποθέσεις της πραγματικής έκτισης σε σχέση με το συνολικό ύψος της επιβαλλόμενης ποινής. Με τον τρόπο αυτό θα λειτουργήσει όντως αποτρεπτικά, σε συνδυασμό με την καθιέρωση εναλλακτικών ποινών, όπως η δυνατότητα επιβολής της κοινωφελούς εργασίας, αλλά και με την αύξηση του ορίου των χρηματικών ποινών και διοικητικών προστίμων.