ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ & ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης μετέχει ενεργά στις εργασίες ομάδων, κυρίως, ποινικών θεμάτων, του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ), του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), καθώς και άλλων περιφερειακών οργανισμών.
Συμβούλιο της Ευρώπης (COUNCIL OF EUROPE)
Το Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ) είναι ένας διεθνής, διακυβερνητικός οργανισμός, αποτελείται σήμερα από 47 κράτη μέλη και εδρεύει στο Στρασβούργο, Γαλλία. Ιδρύθηκε το 1949 και οι σκοποί του είναι:
- να προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον δημοκρατικό πλουραλισμό και το κράτος δικαίου
- να προωθεί την ενημέρωση και να ενθαρρύνει την ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής πολιτιστικής ταυτότητας και ποικιλίας
- να βρίσκει λύσεις σε προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή κοινωνία (διακρίσεις μειονοτήτων, ξενοφοβία, ανοχή, περιβαλλοντική προστασία, ανθρώπινη κλωνοποίηση, Aids, ναρκωτικά, διασυνοριακό έγκλημα, κλπ)
- να βοηθά στην εδραίωση της δημοκρατικής σταθερότητας στην Ευρώπη με το να υποστηρίζει την πολιτική, νομική και συνταγματική αναμόρφωση.
Τα κύρια όργανα του ΣτΕ είναι η Επιτροπή των Υπουργών (Committee of Ministers), η Κοινοβουλευτική Συνέλευση (the Parliamentary Assembly) το Συνέδριο των τοπικών και περιφερειακών αρχών της Ευρώπης (the Congress of Local and Regional Authorities of Europe) και ο Γενικός Γραμματέας (the General Secretary).
Οι εργασίες του ΣτΕ καταλήγουν σε Ευρωπαϊκές Συμβάσεις και συμφωνίες βάσει των οποίων τα κράτη μέλη μπορούν να εναρμονίσουν και να τροποποιήσουν τη νομοθεσία τους. ( βλ. περισσότερες πληροφορίες για το ΣτΕ: www.coe.int)
- Συμβούλιο της Ευρώπης και Νομική Συνεργασία
Το ΣτΕ ασχολείται με όλα τα θέματα σχετικά με τη δικαιοσύνη και εργάζεται για τη συνεργασία των κρατών μελών του σχετικά με την αποτελεσματικότητα της ποινικής και αστικής δικαιοσύνης και την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου και δικαίου της εθνικότητας.
Η Ελλάδα, ως κράτος μέλος του ΣτΕ εκπροσωπείται μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης συμμετέχοντας στις ομάδες/επιτροπές του ΣτΕ που αφορούν στα θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου.
Οι κυριότερες από τις επιτροπές/ομάδες είναι οι ακόλουθες:
Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη Νομική Συνεργασία (EUROPEAN COMMITTEE ON LEGAL CO-OPERATION (CDCJ))
Λειτουργεί από το 1963 και είναι υπεύθυνη για πολλά θέματα των νομικών δραστηριοτήτων του ΣτΕ. Οι σκοποί αυτής της Επιτροπής είναι: να διεκπεραιώνει στα πεδία του δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, τη νομική συνεργασία ώστε να μπορούν τα κράτη να συμμορφώνονται με τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Το έργο της περιλαμβάνει: την οργάνωση και επιτήρηση των υπο-επιτροπών της, την υιοθέτηση των σχεδίων Συμβάσεων, συμφωνιών, πρωτοκόλλων ή Συστάσεων, ο έλεγχος, η λειτουργία και η εφαρμογή των διεθνών οργάνων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της και της βοήθειας που παρέχει στα κράτη, η προετοιμασία σε συνεργασία με την Επιτροπή για τα ποινικά προβλήματα των διασκέψεων των Ευρωπαίων Υπουργών Δικαιοσύνης, η υιοθέτηση, για την Επιτροπή των Υπουργών, των προτάσεων σε νομικά θέματα στο πλαίσιο αρμοδιότητας της, συνεργασία με άλλα όργανα του ΣτΕ και ειδικότερα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ποινικά προβλήματα (CDPC), την Πολυτομεακή Ομάδα για την Διαφθορά (GMC) και το Συμβουλευτικό Συμβούλιο των Ευρωπαίων Δικαστών (CCJE). (βλ. επίσης http://www.coe.int/t/DGHL/STANDARDSETTING/CDcj/default_en.asp)
Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για το Οικογενειακό Δίκαιο (CJ-FA)
Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για το Οικογενειακό Δίκαιο (CJ-FA), υπό την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη νομική συνεργασία (CDCJ), είναι επικεφαλής των διακυβερνητικών δραστηριοτήτων του ΣτΕ στα θέματα νομικής προστασίας της οικογένειας και κυρίως των παιδιών. Σκοπός της είναι η ενδυνάμωση της νομικής προστασίας των παιδιών και η δημιουργία χώρου με κοινά νομικά κριτήρια στον τομέα του οικογενειακού δικαίου στην Ευρώπη.
(βλ. επίσης http://www.coe.int/t/DGHL/STANDARDSETTING/FAMILY/).
Συμβουλευτική Επιτροπή της Σύμβασης για την προστασία των ατόμων σχετικά με την αυτόματη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων (T-PD)
Η Σύμβαση για την Προστασία των Ατόμων σχετικά με την Αυτόματη Επεξεργασία Προσωπικών Δεδομένων (CETS No. 108) υπεγράφη από την Ελλάδα το 1983 και κυρώθηκε με το Ν. 2068/92. Το 2001 η χώρα μας υπέγραψε το Πρόσθετο Πρωτόκολλο στην ανωτέρω Σύμβαση (CETS No. 181), το οποίο δεν έχει ακόμη κυρώσει.
Επί του παρόντος, η βασική Σύμβαση 108 βρίσκεται σε διαδικασία εκσυγχρονισμού, με σκοπό την αντιμετώπιση των προκλήσεων που συνεπάγεται η ταχεία ανάπτυξη της τεχνολογίας πληροφορικής για την ιδιωτικότητα και τη βελτίωση των προτύπων προστασίας δεδομένων όχι μόνον στην Ευρώπη, αλλά και ανά τον κόσμο. (βλ. επίσης http://www.coe.int/t/dghl/standardsetting/dataprotection/Default_en.asp)
Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα ποινικά ζητήματα (EUROPEAN COMMITTEE ON CRIME PROBLEMS (CDPC))
Σκοποί της είναι η προώθηση της εφαρμογής και της εναρμόνισης των εθνικών πολιτικών και της ανάπτυξης των κοινών πολιτικών των κρατών μελών σχετικά με το ποινικό δίκαιο, την ποινική διαδικασία, την ποινική πρόληψη και τη μεταχείριση των παραβατών να επιθεωρεί περιοδικά την ποινική πολιτική της Ευρώπης μέσω Διασκέψεων να προωθεί την εγκληματολογική έρευνα ώστε να στηρίζει την ποινική πολιτική να προωθεί τη διεθνή συνεργασία στον ποινικό τομέα, ειδικότερα διευρύνοντας την εφαρμογή των Ευρωπαϊκών κανόνων φυλάκισης και με το να ενθαρρύνει τις συναντήσεις ειδικών στο θέμα να εξετάζει τη λειτουργία και εφαρμογή των Συμβάσεων και Συμφωνιών του ΣτΕ στο πεδίο του ποινικού δικαίου με την προοπτική να τις υιοθετεί και να βελτιώνει την πρακτική τους εφαρμογή, όπου αυτό είναι απαραίτητο. Ακόμη να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή συνεργασία στο πεδίο του ποινικού δικαίου ώστε να προωθεί τον συντονισμό, κ.α.
(βλ. επίσης http://www.coe.int/t/DGHL/STANDARDSETTING/CDPC/default_en.asp)
Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για τη Λειτουργία των Ευρωπαϊκών Συμβάσεων στον Ποινικό Τομέα (Council of Europe's Committee of Experts on the Operation of European Conventions in the Penal Field, PC-OC)
Στο πλαίσιο της ως άνω Επιτροπής, η οποία λειτουργεί από το 1981, συνεδριάζουν εμπειρογνώμονες από όλα τα κράτη μέλη με σκοπό την εξεύρεση τρόπων βελτίωσης της διεθνούς συνεργασίας στα ποινικά ζητήματα και την εφαρμογή των συμβάσεων του ΣτΕ (έκδοσης, αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και μεταφοράς καταδίκων) στον τομέα αυτό. (βλ. http://www.coe.int/t/DGHL/STANDARDSETTING/PC-OC/default_en.asp)
Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης (CEPEJ)
Σκοπός της ανωτέρω Επιτροπής είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και λειτουργίας της δικαιοσύνης στα Κράτη-Mέλη, καθώς και η ενδυνάμωση της εφαρμογής των νομικών εργαλείων που υιοθετούνται στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Η αξιολόγηση των ευρωπαϊκών δικαστικών συστημάτων πραγματοποιείται σε τακτική βάση (ανά διετία), υπό μορφή ερωτηματολογίου, με συγκεκριμένη μεθοδολογία και με τη συνδρομή των ορισθέντων σημείων επαφής, με σκοπό τη συλλογή και ανάλυση κοινών δικαστικών στατιστικών στοιχείων από όλα τα Κράτη Μέλη (βλ. www.coe.int/cepej). Δείτε τα κείμενα των τελικών εκθέσεων που αφορούν σε στοιχεία του έτους 2008 και 2010, αντίστοιχα.
Συμβουλευτικό Συμβούλιο Ευρωπαίων Εισαγγελέων (Consultative Council of European Prosecutors, CCΡE)
Σκοπός του CCΡE είναι να θέσει το πεδίο εφαρμογής του δικαιώματος σε ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο, όπως αυτό θεσπίζεται στο Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η ενίσχυση του κράτους δικαίου και η αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα δημοκρατικά Κράτη. (βλ. http://www.coe.int/t/DGHL/cooperation/ccpe/default_en.asp)
Συμβουλευτικό Συμβούλιο Ευρωπαίων Δικαστών του ΣτΕ (CCJE)
Το Συμβουλευτικό Συμβούλιο Ευρωπαίων Δικαστών συγκροτήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών με σκοπό την ενδυνάμωση του ρόλου των δικαστών στην Ευρώπη, καθώς το δικαστικό σώμα θεωρείται ο ακρογωνιαίος λίθος του κράτους δικαίου, βασικής αρχής του ΣτΕ . Το ανωτέρω Συμβούλιο ασχολείται με θέματα ανεξαρτησίας, αμεροληψίας και ικανότητας των δικαστών και είναι το μοναδικό σώμα στην Ευρώπη που λειτουργεί στους κόλπους διεθνούς οργανισμού και αποτελείται αποκλειστικά από δικαστές.
Το CCJE συνεισφέρει στην εφαρμογή του Σχεδίου Παγκόσμιας Δράσης για Δικαστές στη Ευρώπη (που υιοθετήθηκε από την Επιτροπή Υπουργών για την ενίσχυση του ρόλου των δικαστών στα κράτη μέλη), έχει συμβουλευτικό ρόλο σε ζητήματα που άπτονται της ανεξαρτησίας, αμεροληψίας και ικανότητας των δικαστών και μπορεί να παρέχει και πρακτική συνδρομή στα Κράτη προκειμένου αυτά να ανταποκρίνονται στα οριζόμενα κριτήρια για τους δικαστές. (βλ. http://www.coe.int/t/DGHL/cooperation/ccje/default_en.asp)
- Συμβούλιο της Ευρώπης και Αντιμέτωπιση της Διαφθοράς και του Διασυνοριακού εγκλήματος
Στο πλαίσιο εργασίων του ΣτΕ έχει αναπτυχθεί ένας μηχανισμός ελέγχου, η Ομάδα χωρών κατά της Διαφθοράς, η GRECO (the Group of States Against Corruption), που βασίζεται, κυρίως, στις αρχές της αμοιβαίας αξιολόγησης σε θέματα διαφθοράς και διασφαλίζει την σωστή εφαρμογή από τα κράτη των δύο διεθνών Συμβάσεων που έχουν υιοθετηθεί από την Επιτροπή των Υπουργών, δηλ. της Σύμβασης Ποινικής νομοθεσίας σχετικά με την Διαφθορά και της Σύμβασης Αστικής νομοθεσίας σχετικά με την Διαφθορά.
Κατά την 46η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 22-26 Μαρτίου 2010), υιοθετήθηκε η Πρόσθετη Πράξη της Έκθεσης Συμμόρφωσης για την Ελλάδα του Δεύτερου Γύρου Αξιολόγησης της χώρας μας. Δείτε το κείμενο σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 47η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 7-11 Ιουνίου 2010), υιοθετήθηκε η Έκθεση Αξιολόγησης του Τρίτου Κύκλου της χώρας μας, με τις συστάσεις της GRECO. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 56η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 20-22 Ιουνίου 2012), υιοθετήθηκε η Έκθεση Συμμόρφωσης του Τρίτου Κύκλου Αξιολόγησης για τη χώρα μας, με τις συστάσεις της GRECO για τα θέματα πρώτον, της ποινικοποίησης των εγκλημάτων διαφθοράς και δεύτερον, της διαφάνειας στη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 60ή Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 17-21 Ιουνίου 2013) υιοθετήθηκε η Ενδιάμεση Έκθεση Συμμόρφωσης, που αξιολογεί την περαιτέρω υλοποίηση των συστάσεων που εκκρεμούν, μετά την έγκριση της Έκθεσης Συμμόρφωσης του Τρίτου Κύκλου Αξιολόγησης για τη χώρα μας και πραγματοποιεί μια συνολική εκτίμηση του επιπέδου συμμόρφωσης της Ελλάδας με τις συστάσεις. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 64η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 16-20 Ιουνίου 2014), υιοθετήθηκε η Δεύτερη Ενδιάμεση Έκθεση Συμμόρφωσης του Τρίτου Γύρου Αξιολόγησης της χώρας μας, στην οποία περιέχονται οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 68η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 1-19 Ιουνίου 2015) υιοθετήθηκε η Τρίτη Ενδιάμεση Έκθεση Συμμόρφωσης του Τρίτου Κύκλου Αξιολόγησης της χώρας μας, στην οποία περιέχονται οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 68η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών κατά της Διαφθοράς (Στρασβούργο, 1-19 Ιουνίου 2015), υιοθετήθηκε η Έκθεση Αξιολόγησης του Τετάρτου Κύκλου για τη χώρα μας, με τις συστάσεις της GRECO. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 74η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) (Στρασβούργο, 28 Νοεμβρίου-2 Δεκεμβρίου 2016) υιοθετήθηκε η Δεύτερη Έκθεση Συμμόρφωσης του Τρίτου Κύκλου Αξιολόγησης της χώρας μας, στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από την GRECO οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα Συστάσεων. Επισημαίνεται, δε, ότι βάσει των διαλαμβανομένων στην παράγραφο 58 της εν θέματι Έκθεσης, με την υιοθέτησή της λήγει η διαδικασία συμμόρφωσης της χώρας μας προς τις Συστάσεις από τον ως άνω Κύκλο Αξιολόγησης. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 77η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) (Στρασβούργο, 16 –18 Οκτωβρίου 2017) υιοθετήθηκε η Επαναξιολόγηση της Συμμόρφωσης του Τρίτου Κύκλου Αξιολόγησης της χώρας μας, στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από την GRECO οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα Συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 77η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) (Στρασβούργο, 16 –18 Οκτωβρίου 2017) υιοθετήθηκε η Έκθεση Συμμόρφωσης του Τέταρτου Κύκλου Αξιολόγησης της χώρας μας, στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από την GRECO οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα Συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 84η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) (Στρασβούργο, 2 –6 Δεκεμβρίου 2019) υιοθετήθηκε η Έκθεση Αξιολόγησης της χώρας μας στο πλαίσιο της Ad Hoc Διαδικασίας (άρθρο 34), με τις συστάσεις της GRECO. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 84η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) (Στρασβούργο, online, 21 – 25 Σεπτεμβρίου 2020) υιοθετήθηκε η Δεύτερη Έκθεση Συμμόρφωσης του 4ου Κύκλου Αξιολόγησης της χώρας μας, στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από την GRECO οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα Συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 86η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO) (Στρασβούργο, 26 – 29 Οκτωβρίου 2020) υιοθετήθηκε η Έκθεση Παρακολούθησης επί της Ad Hoc Έκθεσης (Rule 34) για τη χώρα μας , στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από την GRECO οι ενέργειες της χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα Συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και σε επίσημη μετάφραση στα Ελληνικά.
Κατά την 89η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης ενάντια στη Διαφθορά (GRECO)(Στρασβούργο 29 Νοεμβρίου -3 Δεκεμβρίου 2021) υιοθετήθηκε η 2η Έκθεση Παρακολούθησης επί της Ad-Hoc Έκθεσης (Rule 34) για τη Χώρα μας, στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από την GRECO οι ενέργειες της Χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και στα Ελληνικά.
Κατά την 89η Σύνοδο Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς (GRECO) (Στρασβούργο, 29 Νοεμβρίου-3 Δεκεμβρίου 2021), υιοθετήθηκε η Έκθεση Αξιολόγησης του Πέμπτου Κύκλου για τη χώρα μας, με τις συστάσεις της GRECO. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και στα Ελληνικά.
Κατά την 90η Σύνοδο της Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς (GRECO) (Στρασβούργο 21-25 Μαρτίου 2022) υιοθετήθηκε η Προσθήκη στον 2η Έκθεση Συμμόρφωσης της Χώρας μας για τον 4ο Κύκλο Αξιολόγησης στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από τη Greco οι ενέργειες της Χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και στα Ελληνικά
Κατά την 95η Σύνοδο της Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς (GRECO) (Στρασβούργο 27 Νοεμβρίου- 1 Δεκεμβρίου 2023) υιοθετήθηκε η 2η Προσθήκη στη 2η Έκθεση Συμμόρφωσης της Χώρας μας για τον 4ο Κύκλο Αξιολόγησης στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από τη Greco οι ενέργειες της Χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Αγγλικά και στα Ελληνικά.
Κατά την 96η Σύνοδο της Ολομέλειας της Ομάδας Χωρών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς (GRECO) (Στρασβούργο 18-22 Μαρτίου 2024) υιοθετήθηκε η Έκθεση Συμμόρφωσης της Χώρας μας για τον 5ο Κύκλο Αξιολόγησης στην οποία περιέχονται και αξιολογούνται από τη GRECO οι ενέργειες της Χώρας μας αναφορικά με την υλοποίηση των σε εκκρεμότητα συστάσεων. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης στα Aγγλικά και στα Eλληνικά.
III. Συμβούλιο της Ευρώπης και Τρομοκρατία
Το 2003 η Πολυτομεακή Ομάδα για τη Διεθνή Δράση εναντίον της Τρομοκρατίας- the Multidisciplinary Group on International Action Against Terrorism (GMT) αντικαταστάθηκε από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την Τρομοκρατία - the Committee of Experts on Terrorism (CODEXTER), μία διακυβερνητική επιτροπή, βασικός σκοπός της οποίας είναι ο συντονισμός των δραστηριοτήτων των 47 κμ του ΣτΕ στην πρόληψη αντιμετώπισης της τρομοκρατίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η χώρα μας έχει υπογράψει στις 17.11.2005 τη Σύμβαση για την Πρόληψη της Τρομοκρατίας, την οποία δεν έχει ακόμη κυρώσει. (βλ. επίσης http://www.coe.int/t/dlapil/codexter/default_EN.asp).
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΕΘΝΩΝ
Ο ΟΗΕ είναι ένας διεθνής οργανισμός που συγκροτήθηκε επίσημα στις 24/10/1945 και αποτελείται από 189 κυρίαρχα κράτη. Σκοπός του είναι η διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, η ανάπτυξη φιλικών σχέσεων ανάμεσα στα έθνη και η προώθηση κοινωνικής προόδου, καλύτερου επιπέδου διαβίωσης καθώς και η προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα κράτη μέλη του δεσμεύονται από τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, μια διεθνής Συνθήκη που περιλαμβάνει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των μελών της διεθνούς κοινότητας. Τα όργανα του είναι: η Γενική Συνέλευση, το Συμβούλιο Ασφαλείας, το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο, το Συμβούλιο Κηδεμονίας, το Διεθνές Δικαστήριο και η Γραμματεία. (βλ. επίσης www.un.org). Ακόμη στο πλαίσιο του ΟΗΕ λειτουργούν προγράμματα και ταμεία π.χ. UNICEF (United Nations Children's Fund), UNDP (United Nations Development Programme), UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees), και ειδικευμένες οργανώσεις που εργάζονται σε διάφορους τομείς π.χ. υγεία, γεωργία, μετεωρολογία, κ.α.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης λαμβάνει ενεργό μέρος στις εξής Επιτροπές στο πλαίσιο του ΟΗΕ :
ΟΗΕ και Διαφθορά
Η αντιμετώπιση της διαφθοράς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας για την επίτευξη μιας πιο αποτελεσματικής, δίκαιης και επαρκούς διακυβέρνησης. Όλο και περισσότερα κράτη συνειδητοποιούν ότι η δωροδοκία εμποδίζει την ανάπτυξη και ζητούν από τον ΟΗΕ να τα βοηθήσει να αποκτήσουν τα εργαλεία που θα καταπολεμήσουν τέτοιου είδους πρακτικές. Οι αιτίες της διαφθοράς είναι πολλές και ποικίλες, τα μέτρα αποφυγής, επιβολής και δίωξης που υφίστανται σε κάποιες χώρες δεν μπορούν να εφαρμοστούν σ'άλλες.
Ο ΟΗΕ έχει αναπτύξει ένα Παγκόσμιο Πρόγραμμα εναντίον της Διαφθοράς (UN Global Programme against Corruption) στο πλαίσιο του Κέντρου για την διεθνή Πρόληψη του Εγκλήματος (Centre for the International Crime Prevention CICP) του Γραφείου των Η.Ε. για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και της Πρόληψης του Εγκλήματος, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο των Η.Ε. για το Διασυνοριακό Έγκλημα και Έρευνας για την Δικαιοσύνη (UN Interregional Crime and Justice Research Institute UNICRI). Σκοπός του προγράμματος είναι να βοηθήσει τα κράτη μέλη στις προσπάθειες τους να χτίσουν μια ενιαία αντιμετώπιση και πρόληψη της διαφθοράς με το να αυξήσουν τους κινδύνους και τα κόστη της κατάχρησης της εξουσίας για προσωπικά οφέλη.
Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα εναντίον της Διαφθοράς σε διεθνές επίπεδο προωθεί τη διεθνή διαφάνεια και την υπευθυνότητα μέσω: της εδραίωσης ενός μηχανισμού ελέγχου, των διατάξεων που περιελήφθησαν στη Σύμβαση του ΟΗΕ για τη Διαφθορά της 31.10.2003 και της υιοθέτησης συνεκτικών στρατηγικών από τη διεθνή Κοινότητα, ώστε να καταπολεμηθεί η διαφθορά μέσω κοινών εμπειριών και πληροφοριών. Η Ελλάδα έχει κυρώσει την παραπάνω σύμβαση με το ν. 3666/08(ΦΕΚ Α΄105/10/6/08).
(βλ. επίσης http://www.unodc.org/unodc/en/treaties/CAC/index.html#UNCACfulltext).
Οι κυριότερες από τις επιτροπές/ομάδες του ΣτΕ που έχουν συσταθεί και λειτουργούν στον τομέα καταπολέμησης της διαφθοράς και στις οποίες εκπροσωπείται και το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι οι ακόλουθες:
- Διακυβερνητική Ομάδα Εργασίας για τη δημιουργία μηχανισμού αξιολόγησης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την καταπολέμηση της διαφθοράς : Στην Ομάδα Εργασίας ανατέθηκε από τη Συνδιάσκεψη Συμβαλλόμενων Κρατών ο σχεδιασμός ενός αναθεωρητικού μηχανισμού της Σύμβασης.
(βλ. http://www.unodc.org/unodc/en/treaties/CAC/IRG-sessions.html).
- Συνδιάσκεψη Συμβαλλόμενων Κρατών στη Σύμβαση των ΗΕ για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς (βλ. http://www.unodc.org/unodc/en/treaties/CAC/CAC-COSP.html)
Κατόπιν συζήτησης από την Ομάδα Επιθεώρησης Εφαρμογής της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς (UNCAC) (Αγ. Πετρούπολη, 2 – 6 Νοεμβρίου 2015) οριστικοποιήθηκε Έκθεση της 1ης Αξιολόγησης με συστάσεις για τη χώρα μας, σε συνέχεια επιτόπιας επίσκεψης της Επιτροπής των Αξιολογητών (Ιρλανδία, Γκαμπόν) (Αθήνα, 3- 6 Νοεμβρίου 2014), με σκοπό τον έλεγχο συμμόρφωσης της Ελλάδας με όσα ορίζονται στα άρθρα 15-42 του Κεφαλαίου ΙΙΙ «Ποινικοποίηση και επιβολή του νόμου» και στα άρθρα 44-50 του Κεφαλαίου IV «Διεθνής Συνεργασία» της ανωτέρω Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τον Κύκλο Αξιολόγησης 2010-2015. Η εν λόγω Έκθεση υιοθετήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2015. Το εν θέματι κείμενο παρατίθεται ακολούθως:
- Διακυβερνητική Ομάδα Εργασίας για την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων (asset recovery) (βλ. http://www.unodc.org/unodc/en/treaties/CAC/working-group2.html)
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (ΟΟΣΑ)
(ORGANISATION FOR ECONOMIC COOPERATION AND DEVELOPMENT (OECD))
Ο ΟΟΣΑ αποτελείται από 34 κράτη μέλη και είναι ένα μοναδικό forum συζήτησης, ανάπτυξης και βελτίωσης των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών. Αποτελεί ένα χώρο όπου τα κράτη μέλη μοιράζονται εμπειρίες, αναζητούν απαντήσεις σε κοινά προβλήματα και εργάζονται από κοινού για τον συντονισμό των εσωτερικών και διεθνών πολιτικών, ώστε να βοηθήσουν τα μέλη και τα μη μέλη να αντιμετωπίσουν έναν συνεχώς αυξανόμενο παγκοσμιοποιημένο πλανήτη. Οι ανταλλαγές τους μπορεί να οδηγούν και σε συμφωνίες επίσημου χαρακτήρα.
(βλ. επίσης http://www.oecd.org/)
Ομάδα Εργασίας του ΟΟΣΑ για τη Δωροδοκία στις Διεθνείς Επιχειρηματικές Συναλλαγές
Η Ομάδα Εργασίας επιβλέπει και ελέγχει την εφαρμογή της Σύμβασης του ΟΟΣΑ κατά της δωροδοκίας αλλοδαπών δημοσίων λειτουργών κατά τις διεθνείς επιχειρηματικές συναλλαγές. Με το Νόμο 2656/1998 η χώρα μας κύρωσε την ως άνω Σύμβαση. Η χώρα μας μετέχει στον 3ο Κύκλο Αξιολόγησης της Ομάδας Εργασίας του ΟΟΣΑ με θέμα την Καταπολέμηση της Δωροδοκίας Αλλοδαπών Δημοσίων Λειτουργών στις Διεθνείς Επιχειρηματικές Συναλλαγές. Κατά την Ολομέλεια της Ομάδας Εργασίας (Παρίσι, 12- 15 Ιουνίου) συζητήθηκε αναλυτικά και οριστικοποιήθηκε έκθεση με σημαντικές συστάσεις για τη χώρα μας, σε συνέχεια επιτόπιας επίσκεψης μελών της Γραμματείας και αξιολογητών του ΟΟΣΑ (Αθήνα, 31 Ιανουαρίου- 2 Φεβρουαρίου 2012) με σκοπό τον έλεγχο συμμόρφωσης της Ελλάδας με όσα ορίζει η σχετική Σύμβαση του ΟΟΣΑ. Δείτε το κείμενο της Έκθεσης σε επίσημη μετάφραση στα ελληνικά.
Κατά την Ολομέλεια της Ομάδας Εργασίας (Παρίσι, 9- 13 Μαρτίου 2015) συζητήθηκε αναλυτικά και οριστικοποιήθηκε έκθεση με σημαντικές συστάσεις για τη χώρα μας, σε συνέχεια επιτόπιας επίσκεψης μελών της Γραμματείας και αξιολογητών του ΟΟΣΑ (Αθήνα, 4- 6 Νοεμβρίου 2014) με σκοπό τον έλεγχο συμμόρφωσης της Ελλάδας με όσα ορίζει η σχετική Σύμβαση του ΟΟΣΑ. Το εν θέματι κείμενο παρατίθεται ακολούθως:
Η Τέταρτη Φάση Αξιολόγησης της Ελλάδας ολοκληρώθηκε με τις εργασίες της Ολομέλειας της Ομάδας Εργασίας (Παρίσι, 7- 10 Μαρτίου 2022) όπου συζητήθηκε αναλυτικά και οριστικοποιήθηκε η σχετική έκθεση, σε συνέχεια και της επιτόπιας επίσκεψης μελών της Γραμματείας και αξιολογητών του ΟΟΣΑ (Αθήνα, 27 Σεπτεμβρίου - 1 Οκτωβρίου 2021). Η Ομάδα εργασίας χαιρετίζει τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η χώρα μας να βελτιώσει τον εντοπισμό και τη δίωξη του αδικήματος της δωροδοκίας αλλοδαπών δημοσίων λειτουργών και προβαίνει ταυτόχρονα σε μία σειρά από συστάσεις. Τα σχετικά κείμενα παρατίθενται ακολούθως:
- Πρωτότυπο κείμενο της Έκθεσης και του Δελτίου Τύπου στην Αγγλική
- Επίσημη μετάφραση της Έκθεσης και του Δελτίου Τύπου στην Ελληνική
FATF
Τον επισπεύδοντα ρόλο έχει το Υπουργείο Οικονομικών (βλ. http://www.minfin.gr/portal/), ενώ το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρακολουθεί τις εξελίξεις των συζητήσεων και παρέχει στοιχεία στους τομείς αρμοδιότητάς του (βλ. http://www.fatf-gafi.org/countries/d-i/greece/documents/follow-upreporttothemutualevaluationreportofgreece.html)
Η FATF είναι ομάδα διεθνούς χρηματοοικονομικής δράσης για το ξέπλυμα του βρώμικου χρήματος η οποία αριθμεί 36 μέλη. Από το 2001 στις αρμοδιότητές της προστέθηκε και ο αγώνας για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης αποτελεί την εθνική μονάδα για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, και ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης συνεισφέροντας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής (βλ. http://www.hellenic-fiu.gr/)
Η FATF αναπτύσσει και προωθεί πολιτικές, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, ώστε να αντιμετωπιστεί το ξέπλυμα του χρήματος. Ως όργανο διαμόρφωσης πολιτικής, έχει ως πρωταρχικό σκοπό να ενεργοποιήσει την πολιτική βούληση που είναι απαραίτητη ώστε να έρθουν πιο κοντά οι εθνικές νομοθεσίες και οι ρυθμιστικές μεταρρυθμίσεις σ' αυτό τον τομέα
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΝΟΤΙΟ-ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Πρωτοβουλία Συνεργασίας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Southeast European Cooperative Initiative- SECI) νυν Κέντρο Επιβολής του Νόμου Νοτιοανατολικής Ευρώπης (Southeast European Law Enforcement Center- SELEC)
Με την από 9.12.2009 Σύμβαση SELEC τα 13 κράτη μέλη του SECI συμφώνησαν στη μετατροπή του ομώνυμου Κέντρου σε Περιφερειακό Διεθνή Οργανισμό με την επωνυμία «Κέντρο Επιβολής του Νόμου Νοτιοανατολικής Ευρώπης» προς ενίσχυση των δυνατοτήτων του Κέντρου SECI. Η χώρα μας έχει υπογράψει αλλά δεν έχει ακόμη κυρώσει τη Σύμβαση SELEC. Το θέμα που εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης το οποίο μετείχε στις συναντήσεις για τη διαπραγμάτευση της ανωτέρω σύμβασης, είναι η προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Επί του παρόντος η υπηρεσία δε μετέχει με εκπρόσωπό της στη SELEC, ενώ έχει υποβάλει παρατηρήσεις σε θέματα αρμοδιότητάς της. (βλ. http://www.secicenter.org/m485/SELEC)
Συμβουλευτική Ομάδα Εισαγγελέων Νοτιο-ανατολικής Ευρώπης (Southeast European Prosecutors Advisory Group, SEEPAG)
Η ομάδα έχει ως σκοπό την ενδυνάμωση της συνεργασίας των Εισαγγελέων της Νοτιο-ανατολικής Ευρώπης για την καταπολέμηση του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος. Η χώρα μας αναλαμβάνει την 1η Ιανουαρίου 2013 την Προεδρία της ανωτέρω ομάδας για 1 έτος. (βλ. http://www.seepag.info/)
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ (Organization for Security and Co-operation in Europe, OSCE)
Ο ΟΑΣΕ, ένας Οργανισμός 56 χωρών σήμερα, αν και στερούμενος νομικής προσωπικότητας, αλλά εμπνεόμενος πάντα από τις Αρχές της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι, αποτελεί ένα forum πολιτικού διαλόγου σε θέματα που άπτονται τριών διαστάσεων της διεθνούς ασφάλειας: Ι. της πολιτικο-στρατιωτικής, ΙΙ. της οικονομικής-περιβαλλοντικής και ΙΙΙ. της ανθρώπινης διάστασης. Η χώρα μας, από την εποχή του Ελσίνκι μέχρι σήμερα, με συνέπεια εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα συμβατικά κείμενα που έχουν εκπονηθεί στο πλαίσιο ΔΑΣΕ/ΟΑΣΕ, ενώ με ενεργό τρόπο συμμετέχει στις δραστηριότητες αυτού, είτε αυτόνομα, είτε μέσω της ιδιότητάς της ως μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κορυφαίος θεσμός του ΟΑΣΕ είναι η Προεδρία, η οποία έχει ετήσια διάρκεια και ασκείται δια του Υπουργού Εξωτερικών. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης συμμετέχει ενεργά στη διαμόρφωση των ελληνικών θέσεων για θέματα εκδημοκρατισμού, ενδυνάμωσης του κράτους δικαίου και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στo πλαίσιο του οργανισμού.
Βασικός βραχίονας της τρίτης διάστασης είναι το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ (Office for Democratic Institutions and Human Rights, ODIHR), το οποίο εδρεύει στην Βαρσοβία, όπου πραγματοποιούνται ετήσιες Συναντήσεις Εφαρμογής της Ανθρώπινης Διάστασης. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ορίσει εθνικό σημείο επαφής για εγκλήματα φυλετικού μίσους και συμμετέχει στις δράσεις του Γραφείου παρέχοντας σε ετήσια βάση τα στοιχεία που ζητούνται για τα εγκλήματα αυτά. Τα στοιχεία παρέχονται μέσω διαδικτυακού ερωτηματολογίου. (βλ. http://www.osce.org/)
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ
Τέλος, υπάρχουν Συμβάσεις που η χώρα μας έχει μεν υπογράψει αλλά δεν έχει ακόμα κυρώσει (βλ. http://conventions.coe.int/Treaty/)