“Ύψιστη κοινωνική αποστολή του δικηγόρου είναι να προστατεύει παντί τρόπω την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης. Το καθήκον αυτό επιτάσσει να αντιστέκεται σε κάθε συγκεκριμένη απόπειρα ποδηγέτησής της ή παρέμβασης στο δικαιοδοτικό έργο και τη δικανική κρίση, απ΄ όπου κι αν προέρχεται και σε κάθε απόπειρα άμεσου ή συγκεκαλυμμένου εκβιασμού των δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών, αλλά και να αποκρούει τη γενικευμένη, αόριστη και αναπόδεικτη μομφή, ότι η Δικαιοσύνη χειραγωγείται, δεν τιμωρεί τους ισχυρούς και δεν αγγίζει τους υψηλά ιστάμενους” με αυτά τα λόγια ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης κ. Ιωάννης Μπούγας απευθύνθηκε στους εκπροσώπους του Νομικού κόσμου της χώρας που συμμετείχαν στο 3ο Forum Δικηγορικού Επαγγέλματος που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο Μέγαρο. Συνεχίζοντας το σκεπτικό του ο κ. Μπούγας ανέφερε στο ίδιο ύφος πως “η μομφή αυτή δυστυχώς εκφράζεται καθημερινά με καταγγελτικό ή και εχθροπαθή ενίοτε λόγο σε βάρος πολιτικών, αλλά και δικαστικών λειτουργών. Η επανάληψη τέτοιων απόψεων, ιδίως όταν αυτές διατυπώνονται δημόσια από πρόσωπα, που είναι φορείς δημοσίου αξιώματος και δεν τεκμηριώνονται από συγκεκριμένα γεγονότα, δεν συμβάλλει στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης τουναντίον κλονίζει αναπόδραστα την εμπιστοσύνη των πολιτών στον ιερό θεσμό της Δικαιοσύνης, που συνιστά θεμελιώδη λειτουργία του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και επιδρά διαλυτικά στην κοινωνική συνοχή. Σε μια Δικαιοσύνη, που βάλλεται, απαξιώνεται και σκοπίμως αμφισβητείται δεν ενισχύεται, όπως ενδεχομένως πολλοί πιστεύουν ο ρόλος του Δικηγόρου, αντίθετα ευτελίζεται και αποδομείται”.
Ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης, όντας και ο ίδιος Δικηγόρος, αναφέρθηκε εκτενώς στην σπουδαιότητα του νομικού λειτουργήματος που συνδέεται άρρηκτα με την προάσπιση των ατομικών ελευθεριών και των κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, καθώς και την ορθή εφαρμογή των κανόνων δικαίου για την απονομή της Δικαιοσύνης. “Πιστεύουμε βαθύτατα στον ρόλο του Δικηγόρου ως εγγυητή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κατανοούμε την προσπάθεια και την αγωνία του να ανταποκριθεί στον κοινωνικό του προορισμό. Μόνο η ανεξάρτητη δράση του μπορεί να εξασφαλίσει συνθήκες δίκαιης δίκη” είπε χαρακτηριστικά και επισήμανε πως έκφανση αυτής της αντίληψης αποτελεί και η πρόσφατη υπογραφή εκ μέρους της Χώρας μας της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία του Επαγγέλματος του Δικηγόρου. “Με τη σύμβαση, κατοχυρώνεται ένα πλέγμα θεμελιωδών εγγυήσεων, όπως:
-η ελευθερία άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος χωρίς παρεμβάσεις ή διώξεις,
-η προστασία της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ δικηγόρου και εντολέα και
-ο ρόλος των Δικηγορικών Συλλόγων ως θεσμικών εγγυητών της ανεξαρτησίας και της εύρυθμης λειτουργίας του επαγγέλματος.
Και η πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου αναφέρεται στον υψηλό βαθμό ανεξαρτησίας του δικηγορικού επαγγέλματος, που διασφαλίζει θεσμικά αλλά και στην πράξη η Χώρα μας”.
Έμφαση έδωσε στην διαρκή και ουσιαστική συνεργασία του Υπουργείου Δικαιοσύνης με το Δικηγορικό σώμα σε όλα τα νομοθετήματα που έχουν ψηφιστεί έως σήμερα με την παρούσα ηγεσία.
“Συνεργαστήκαμε για το δικαστικό χάρτη. Το κορυφαίο και εμβληματικό για την ελληνική δικαιοσύνη νόμο 5108/2024. Αν και οι δικηγόροι στην αρχή ήταν επιφυλακτικοί για την εφαρμογή του Χάρτη και την αποτελεσματικότητά του, σήμερα ένα έτος μετά την εφαρμογή του και χωρίς να έχει πλήρως τεθεί σε ισχύ, έχουν πεισθεί ότι είναι μεταρρύθμιση απολύτως αναγκαία, αλλά και επωφελής για την Ελληνική Δικαιοσύνη.Πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια τα τρία μεγαλύτερα Πρωτοδικεία της Χώρας Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Πειραιώς περνούν σε θετικούς ρυθμούς εκκαθάρισης στην εκδίκαση των υποθέσεων και έκδοση αποφάσεων.
Θετικά και ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία από όλα τα Δικαστήρια μας, που συγκεντρώνονται στο Γραφείο Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων του Υπουργείου Δικαιοσύνης (JustStat). Ιδιαιτέρως σημειώνω ότι μετά την εφαρμογή του Δικαστικού Χάρτη το 60% περίπου των Δικαστηρίων μας χαρακτηρίζονται παραγωγικά Δικαστήρια με βάση τα Ευρωπαϊκά πρότυπα έναντι μόλις 6% πριν την εφαρμογή του” επισήμανε ο κ. Μπούγας.
Μάλιστα ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης προανήγγειλε ότι τις προσεχείς ημέρες το Υπουργείο Δικαιοσύνης θα παρουσιάσει τα στοιχεία του πρώτου έτους εφαρμογής του δικαστικού χάρτη, για την επιτάχυνση και την ποιοτική Αναβάθμιση της Δικαιοσύνης. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στον νόμο 5095/2024 με τον οποίο ανατέθηκαν ήσσονος νομικής και αποδεικτικής δυσχέρειας υποθέσεις που απασχολούσαν μέχρι πρότινος τα δικαστήρια και τους δικαστές χωρίς στην πραγματικότητα να υφίσταται αντιδικία, στους δικηγόρους.
Από την έναρξη ισχύος του νόμου έως σήμερα σχεδόν 300 χιλιάδες πράξεις έχουν διεκπεραιωθεί με επιτυχία. Συγκεκριμένα, οι Δικηγόροι:
-έχουν προβεί στην εγγραφή και εξάλειψη 59.640 συναινετικών προσημειώσεων,
-έχουν εκδώσει 6.007 κληρονομητήρια,
-έχουν διενεργήσει 3.661 προελέγχους για σωματεία , ενώ
-έχουν συντάξει 229.795 ένορκες βεβαιώσεις.
“Με τον 5095/2024 δώσαμε, επίσης, λύση στο ζήτημα πληρωμής των αποζημιώσεων των δικηγόρων στο πλαίσιο της Νομικής Βοήθειας. Συγκροτήθηκε ομάδα που απασχολήθηκε με την εκκαθάριση και την εξόφληση απαιτήσεων, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εκκαθάρισης και πληρωμής αποζημιώσεων που εκκρεμούσαν. Η μεταφορά δικαστηριακής ύλης, όμως, δεν σταμάτησε εκεί.
Από τις χιλιάδες υποθέσεις που χειριστήκατε με επιτυχία, επιβεβαιώσατε τον χαρακτήρα και την ιδιότητα του Δικηγόρου ως συλλειτουργού της Δικαιοσύνης.
Με το νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας μεταφέρεται στους δικηγόρους από την 1η Ιανουαρίου η αρμοδιότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής και διαταγής απόδοσης μισθίου, ρύθμιση που θα ισχύσει από 1η Ιανουαρίου 2026” ανέφερε ο κ. Μπούγας.
Επίσης, ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης προανήγγειλε ότι το προσεχές διάστημα θα εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση που θα καθορίζει τις προϋποθέσεις διορισμού των δικηγόρων του άρθρου 625 ΚΠολΔ, τα ειδικά προσόντα τους, τον τρόπο κατάθεσης των αιτήσεων, το ύψος της αποζημίωσης των δικηγόρων και τον τρόπο καταβολής σε αυτές τις περιπτώσεις, καθώς και τις αναγκαίες εγγυήσεις για την αδιάβλητη επιλογή των δικηγόρων. Αναφέρθηκε δε, και στις λύσεις που δίνονται στα οικονομικά ζητήματα που προβλημάτιζαν τους δικηγόρους για την έγκαιρη εφαρμογή των διατάξεων του νέου Κώδικα.
“Με τις ρυθμίσεις αυτές, επιδιώκουμε αφενός την αποσυμφόρηση των Δικαστηρίων από τον μεγάλο αριθμό υποθέσεων διαταγών πληρωμής, αφετέρου την αξιοποίηση της εμπειρίας και τεχνογνωσίας των Δικηγορικών Συλλόγων, προκειμένου να διασφαλιστεί ταχύτερη και πιο αποτελεσματική απονομή δίκαιου στον τομέα αυτό.
Οι διατάξεις για την αρμοδιότητα έκδοσης διαταγών πληρωμής και διαταγών απόδοσης μισθίου από δικηγόρους εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο των παρεμβάσεων που επήλθαν με τον νόμο 5221/2025 για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της πολιτικής δίκης, που απαλλάσσει τη διαδικασία από τυπικές – δικονομικές προϋποθέσεις, οι οποίες καθυστερούν την έκδοση επί της ουσίας απόφασης” σημείωσε ο κ. Ιωάννης Μπούγας δηλώνοντας την θετική διάθεση του Υπουργείου Δικαιοσύνης ως προς την αντιμετώπιση των προτάσεων που έχουν κατατεθεί από τον νομικό κόσμο της χώρας.
“Θεωρούμε σημαντικό και κρίσιμο τον εγγυητικό ρόλο των δικηγόρων στην ασφάλεια των συναλλαγών μεγάλου οικονομικού αντικειμένου για την προστασία των συμφερόντων των συναλλασσομένων, αλλά και την παράστασή του προς διασφάλιση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου στις ποινικές δίκες. Γι αυτό και μελετάμε τις προτάσεις σας για την παράσταση σε δικαιοπραξίες και σε υποθέσεις και Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, ανάλογα με το ύψος της απειλούμενης ποινής.
Οι προτάσεις αυτές θα συζητηθούν στο πλαίσιο της ευρύτερης συζήτησης για την κοινή προσπάθεια αναμόρφωσης του θεσμού της άσκησης νομικών επαγγελμάτων, που θα προετοιμάζει τους νέους νομικούς για τις εξετάσεις άδειας επαγγέλματος και θα τους παρέχει τα εφόδια ν΄ αντιμετωπίσουν τις σύγχρονες προκλήσεις και να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες”