- Στο πλαίσιο της διερεύνησης της υπόθεσης της Novartis λειτουργοί της δικαιοσύνης κατέθεσαν για μεθοδεύσεις ή απόπειρες χειραγώγησης της κρίσης τους με σκοπό την επίτευξη πολιτικών στόχων. Υπάρχουν μέτρα που μπορούν και πρέπει να ληφθούν προς αποφυγή αντίστοιχων μελλοντικών τέτοιων φαινομένων ή το υπάρχον πλαίσιο αρκεί;
Οι καταγγελίες δικαστικών λειτουργών για μεθοδεύσεις ή απόπειρες χειραγώγησης της κρίσης τους από παράκεντρα της εξουσίας τραυματίζουν αναμφίβολα το κύρος της ίδιας Δικαιοσύνης, ενώ υπονοούν με τρόπο ξεκάθαρο ένα οργανωμένο σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης για εξόντωση κορυφαίων πολιτικών αντιπάλων με κατά παραγγελία ποινικές διώξεις ακόμη και με προφυλακίσεις.
Η υποχρέωση προάσπισης της Δικαιοσύνης ως βασικού πυλώνα του πολιτεύματος απαιτεί την εξονυχιστική διερεύνηση αυτών των σοβαρότατων καταγγελιών, ώστε να μην αφεθεί καμία σκιά σε βάρος των θεσμών και της Δημοκρατίας μας. Για το λόγο αυτό, όπως γνωρίζετε, η προανακριτική επιτροπή της Βουλής, ασκώντας τα καθήκοντα που της αναθέτει το Σύνταγμα διερευνά ήδη ενδεχόμενες απόπειρες παρεμβάσεων στο έργο της Δικαιοσύνης.
Εκείνο που οφείλω, πάντως, να επισημάνω είναι η αμέριστη εμπιστοσύνη της Πολιτείας στους Έλληνες δικαστές και εισαγγελείς, οι οποίοι όλα αυτά τα χρόνια της θεσμικής κρίσης έχουν αρθεί στο ύψος των ιστορικών περιστάσεων.
- Πριν από λίγες μέρες η δίκη για την υπόθεση της Μάνδρας, μια δίκη με προφανή σημασία για την ίδια την Πολιτεία, διακόπηκε λόγω έλλειψης κατάλληλης αίθουσας στο Πρωτοδικείο. Υπάρχουν στα άμεσα σχέδια σας μέτρα για την αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος των υποδομών στη Δικαιοσύνη;
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται το φαινόμενο να προσδιορίζονται προς εκδίκαση την ίδια χρονική περίοδο σειρά σημαντικών ποινικών υποθέσεων με προβλεπόμενη μακρά διάρκεια λόγω της εμπλοκής πολλών κατηγορουμένων αλλά και μαρτύρων. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την έλλειψη δικαστικών αιθουσών, όπου θα μπορούσαν να διεξαχθούν πολυπρόσωπες δίκες, συνεπάγεται την καθυστέρηση ολοκλήρωσης της εκδίκασης υποθέσεων που έχουν απασχολήσει έντονα την κοινή γνώμη, κλονίζοντας την απονομή της Δικαιοσύνης, κατά την έννοια του κράτους δικαίου. Υπάρχει ένα προφανές έλλειμμα του συστήματος στον συντονισμό και τον προγραμματισμό των διαδικασιών απονομής της Δικαιοσύνης, που έγκειται εν πολλοίς και στην αδυναμία συγκέντρωσης αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων. Για τον λόγο αυτό, στα επόμενα σχέδια της κυβέρνησης είναι να συστήσει μία αυτοτελή υπηρεσία, η οποία θα αναλάβει το εγχείρημα της αξιόπιστης καταγραφής της υφιστάμενης κατάστασης της Δικαιοσύνης. Το νέο αυτό εργαλείο θα επιτρέψει τον αποτελεσματικότερο ανασχεδιασμό της χωροταξίας του συστήματος, και θα υποδείξει τις αναγκαίες θεσμικές παρεμβάσεις για την ταχύτερη απονομή της Δικαιοσύνης.
- Στις πρόσφατες συνελεύσεις των δικαστικών ενώσεων δεσμευτήκατε για την αύξηση των θέσεων δικαστικών και εισαγγελικών λειτουργών. Υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα της κυβέρνησης για την υλοποίηση της εξαγγελίας αυτής;
Όπως καλά γνωρίζετε, η προηγούμενη κυβέρνηση νομοθέτησε άρον άρον την αύξηση των οργανικών θέσεων, χωρίς κανέναν ουσιαστικό προγραμματισμό και χωρίς καμία καταγραφή για τις πραγματικές ανάγκες του Δικαστικού Σώματος, και χωρίς να λαμβάνει καθόλου υπόψη τις πραγματικές δυνατότητες της Εθνικής Σχολής Δικαστών. Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του καλοκαιριού, η ρύθμιση για την αύξηση των οργανικών θέσεων ήταν ουσιαστικά ένα κενό γράμμα. Από κοινού με τον υφυπουργό κ. Κράνη έχουμε επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου προκειμένου να συνδυάσουμε την αύξηση των οργανικών θέσεων με την κάλυψή τους από νέους Δικαστές και Εισαγγελείς που θα εξέλθουν από την Εθνική Σχολή Δικαστών. Σε κάθε περίπτωση όμως θα νομοθετήσουμε στα αμέσως επόμενα νομοσχέδια την αύξηση των οργανικών θέσεων και για τους δύο κλάδους και για τους δύο βαθμούς.
- Μία από τις βασικές εξαγγελίες της κυβέρνησης ήταν η δημιουργία ειδικών δικαστηρίων για να προχωρούν ταχύτερα υποθέσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, και σε επενδύσεις. Σε ποιο σημείο βρίσκεται ο σχεδιασμός επί αυτού του θέματος;
Ήδη έχουμε σχεδιάσει ένα πλέγμα ρυθμίσεων που αφορούν στην Πολιτική και τη Διοικητική Δικαιοσύνη που θα επιτρέψουν την άμεση αναβίβαση υποθέσεων ειδικού χαρακτήρα, όπως διαφορές επενδύσεων, εμπορικών συμβάσεων και ανταγωνισμού. Παράλληλα, σχεδιάζουμε ένα νέο πλαίσιο το οποίο θα δίνει τη δυνατότητα στα δικαστήρια να συστήνουν κατά την κρίση τους Ειδικά Τμήματα για την ταχεία εκδίκαση των υποθέσεων που σχετίζονται με κρίσιμη δημόσια πολιτική, ή με επενδυτικά σχέδια με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα, ώστε είτε να συνεχίζονται απρόσκοπτα σε εύλογο χρονικό διάστημα, είτε να προσαρμόζονται στη νομιμότητα. Πάντως να μη βαλτώνουν στα δικαστήρια.
- Από την επαφή σας με τον κόσμο τι εικόνα επικρατεί ως προς την ικανότητα της Δικαιοσύνης να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πολίτη από την άποψη της ταχύτητας και της ποιότητας απονομής της δικαιοσύνης;
Η βραδύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης εξαιτίας της υποστελέχωσης των δικαστικών υπηρεσιών και της έλλειψης υποδομών αποτελεί χρόνια παθογένεια, η οποία δυστυχώς ρίζωσε τα τελευταία χρόνια της κρίσης. Θεσμοί που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση των υποθέσεων που οδηγούνται στη Δικαιοσύνη δεν εφαρμόζονταν ελλείψει υποδομών ή και εξαιτίας γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να υπερβεί τα εμπόδια που κρατούν τη Δικαιοσύνη καθηλωμένη, και τους πολίτες όμηρους σε ατέρμονες δικαστικές διενέξεις.
Σε αυτή την κατεύθυνση έχουμε ήδη δώσει δείγματα γραφής τόσο με την τροποποίηση του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας όσο και με τη δημιουργία του νέου πλαισίου για τη Διαμεσολάβηση. Παράλληλα, έχουμε προτεραιοποιήσει την επέκταση της μηχανοργάνωσης στα ελληνικά δικαστήρια και την ταχύτερη διείσδυση των νέων τεχνολογιών, με εμβληματικά έργα, όπως το ΟΣΔΔΥ ΠΠ, ενώ στο επόμενο διάστημα θα εισαχθούν νέες ρυθμίσεις στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που θα επιταχύνουν την πολιτική δίκη.