Αθήνα 21/2/2022
Κυρίες και Κύριοι,
Όπως γνωρίζετε, με τον Ν. 4855/2021 για τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας επήλθαν σημαντικές αλλαγές για το πλαίσιο των ποινικών κυρώσεων για μια σειρά αδικημάτων.
Ειδικότερα, σχετικά με το άρθρο 299 παρ. 1 ΠΚ για την ανθρωποκτονία μοναδική πλέον ποινή είναι η ισόβια κάθειρξη.
Για την πρόκληση επικίνδυνης σωματικής βλάβης (που προβλέπεται στο άρθρο 309 ΠΚ), η προβλεπόμενη ποινή είναι η φυλάκιση έως τρία έτη.
Με άλλα λόγια, στον Ποινικό Κώδικα, όπως ισχύει από τον περασμένο Νοέμβριο, έχει παραληφθεί η διαζευτικότητα της ποινής για την πρόκληση σωματικής βλάβης, η οποία τιμωρείτο μέχρι και τον Νοέμβριο του με ποινή φυλάκισης έως τρία έτη ή επιβολή μόνον χρηματικής ποινής.
Αντίστοιχα, για τη βαριά σωματική βλάβη (άρθρο 310 ΠΚ), αναδιαμορφώθηκε το αδίκημα. Πρώτον, αυστηροποιήθηκε η ποινή τόσο στην περίπτωση κατά την οποία ο δράστης επέφερε την βαριά σωματική βλάβη στο θύμα όσο και στην περίπτωση κατά την οποία ο δράστης επεδίωκε την πρόκληση της βαριάς σωματικής βλάβης.
Υπήρξε δηλαδή από την πλευρά του νομοθέτη του ν. 4855/2021 μία διαβάθμιση του δόλου του δράστη σε αντιστοιχία με την επιβαλλόμενη σε αυτόν ποινή.
Έτσι με το άρθρο 66 του ν. 4855/2021 ο δράστης βαριάς σωματικής βλάβης τιμωρείται πλέον με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών (δηλαδή με φυλάκιση από 2 έως 5 έτη) ενώ μέχρι την αλλαγή του νόμου τιμωρείτο με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους (δηλαδή με φυλάκιση από 1 έτος έως 5 έτη). Αν δε ο δράστης επεδίωκε την πρόκληση της βαριάς σωματικής βλάβης, τότε η πράξη του είναι κακούργημα και σήμερα θα τιμωρηθεί με την ποινή της καθείρξεως, δηλαδή με ποινή από 5 έως 15 έτη (αντί για κάθειρξη μέχρι 10 έτη με τον προισχύσαντα Ποινικό Κώδικα).
Στην έννοια, μάλιστα, της βαριάς σωματικής βλάβης προστέθηκε πλέον η αναπηρία και η μόνιμη παραμόρφωση που προκλήθηκαν στο θύμα από την συμπεριφορά του δράστη.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης η προσθήκη του κακουργήματος της βαριάς σωματικής βλάβης στον κατάλογο των αδικημάτων του ν. 2225/1994, για την διακρίβωση του οποίου από τις αρχές είναι επιτρεπτή η άρση του τηλεφωνικού απορρήτου.
Σχετικά με τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας υπαλλήλου (άρθρο 315Α ΠΚ)
Με το άρθρο 68 του ν. 4855/2021 προστέθηκε νέα ποινική διάταξη στο κεφάλαιο του Ποινικού Κώδικα για τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας, η οποία προβλέπει πλέον ρητά ότι η τέλεση κάθε μορφής σωματικής βλάβης (απλής, επικίνδυνης, βαριάς, θανατηφόρας) σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας ή στο πλαίσιο της εργασίας του συνιστά επιβαρυντική περίσταση, δηλαδή προσμετράται επιβαρυντικά στην ποινή που τελικά θα επιβληθεί στον δράστη μίας τέτοιας αξιόποινης πράξης.
Προφανώς, σε αυτή την κατηγορία αδικημάτων εντάσσεται και η άσκηση βίας σε βάρος αστυνομικών, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με την προστασία και τη διατήρηση της δημόσιας ειρήνης.
Με τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα, όπως γνωρίζετε, έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές που αφορούν και την απόλυση υπό όρο.
Ειδικότερα, αυστηροποιήθηκαν οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις για την απόλυση υπό όρο των καταδικασθέντων για το έγκλημα της ανθρωποκτονίας, με την αύξηση του κατώτατου ορίου πραγματικής έκτισης να έχει αυξηθεί στα 18 έτη (παραμονής στα σωφρονιστικά καταστήματα).
Όλες οι παραπάνω αλλαγές, οι οποίες –ειρήσθω εν παρόδω- καταψηφίστηκαν από την αξιωματική αντιπολίτευση, εφαρμόζονται ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο πλήρως και οριζόντια.
Καταλαμβάνουν, δε, όλα τα αδικήματα που -κατά κόρον- τελούνται στο πλαίσιο των αθλητικών δραστηριοτήτων και συνδέονται με την λεγόμενη οπαδική βία.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 μηνών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης συμμετέχει ενεργά, κατά λόγο αρμοδιότητας, στη διαμόρφωση των νομοθετικών πρωτοβουλιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε στενή συνεργασία με τον Υφυπουργό Αθλητισμού κ Αυγενάκη για τους νόμους 4639/2019 και 4809/2021 που ψήφισε η παρούσα κυβέρνηση.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας και δεδομένων των αλλαγών που ήδη έχουν γίνει από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, προτείνεται μια δέσμη προτάσεων που συμπληρώνουν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και κλείνουν όλα τα πιθανά παράθυρα για την οπαδική βία και προβλέπουν την πλέον αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία των δραστών.
Ειδικότερα, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις:
-Αυξάνεται ως προς τα ελάχιστα και μέγιστα όρια το πλαίσιο ποινής για εγκλήματα οπαδικής βίας.
Συγκεκριμένα: Αυστηροποιούνται οι ποινές του άρθρου 41ΣΤ του Αθλητικού Νόμου (κατοχή επικινδύνων αντικειμένων, βιαιοπραγίες, απειλές, είσοδος στους αγωνιστικούς χώρους με σκοπό τη διακοπή αθλητικής εκδήλωσης, ρατσιστικές εκδηλώσεις, δημόσια υποκίνηση σε αδικήματα αθλητικής βίας κλπ)
Στα παραπάνω αδικήματα, όπου σήμερα προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι 2 έτη θα προβλέπεται ποινή φυλάκισης από 6 μήνες μέχρι 5 έτη.
Αντίστοιχα, όπου σήμερα προβλέπεται ποινή φυλάκισης μεχρι 1 έτος, θα προβλέπεται ποινή φυλάκισης από 3 μήνες μέχρι 5 έτη.
Στις διακεκριμένες περιπτώσεις επικίνδυνων δραστών, όπου προβλέπεται σήμερα ποινή φυλάκισης μέχρι 3 έτη, θα προβλεπεται ποινή φυλάκισης από 2 μέχρι 5 έτη.
Για το αδίκημα της δημόσιας υποκίνησης σε εγκλήματα οπαδικού μίσους, εκτός από την ποινή, από 6 μήνες μέχρι 5 έτη, θα επιβάλλεται υποχρεωτικά και χρηματική ποινή.
-Καθιερώνεται ειδικό ποινικό αδίκημα για όσους κατά τη διάρκεια αθλητικών αγώνων έχουν καλυμμένα χαρακτηριστικά προσώπου με σκοπό να παρεμποδιστεί η ανίχνευση και καταγραφή του από τις συσκευές καταγραφής εικόνας
Με την καθιέρωση του αξιοποίνου, προβλέπεται ειδικότερα ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 6 μηνών και χρηματική ποινή.
-Απαγορεύεται η αναστολή εκτέλεσης της ποινής για εγκλήματα οπαδικής βίας
Πιο συγκεκριμένα:
Καταργείται η δυνατότητα της κατ εξαίρεση αναστολής της ποινής, η οποία θα εκτίεται υποχρεωτικά άμεσα.
Επεκτείνεται η ρύθμιση της απόλυτης απαγόρευσης της αναστολής και η άμεση εκτέλεσή της στις περιπτώσεις καταδίκης κατηγορουμένου για την αξιόποινη πράξη της λειτουργίας συνδέσμου άνευ άδειας ή μετά από παραβίαση της σφράγισης του ή στις περιπτώσεις παραβίασης παρεπόμενης ποινής για απαγόρευση παρακολούθησης αγώνων κ εμφάνισης στο ΑΤ ή περιοριστικών όρων που έχουν επιβληθεί δυνάμει εισαγγελικής διάταξης ή δικαστικής απόφασης.
-Οι υποθέσεις οπαδικής βίας εκδικάζονται κατά προτεραιότητα και καθιερώνεται σε περίπτωση αναβολής εκδίκασης η υποχρεωτική επιβολή περιοριστικών όρων.
Έτσι, όταν η εκδίκαση της υπόθεσης αναβάλλεται για οποιονδήποτε λόγο, επιβάλλονται υποχρεωτικά περιοριστικοί όροι (όπως π.χ απαγόρευση παρακολούθησης αγώνων και εμφάνιση στο ΑΤ κατά το χρόνο διεξαγωγής τους).
Δείτε τη σχετική παρουσίαση εδώ