"Δομική προτεραιότητα η θωράκιση των θεσμών και του κράτους δικαίου"
Γιώργος Κώτσηρας, Υφυπουργός Δικαιοσύνης, Βουλευτής Δυτικής Αττικής ΝΔ
Ακολουθεί ολόκληρο το άρθρο του Υφυπουργού Δικαιοσύνης
Το τελευταίο διάστημα ορισμένοι αναφέρονται στην κατάσταση του Κράτους Δικαίου στη χώρα με ανακριβή και σαθρά επιχειρήματα, τα οποία έρχονται σε πλήρη αντίθεση τόσο με την ίδια την πραγματικότητα, όσο με την εικόνα της Ελλάδας, όπως αυτή αποτυπώνεται σε διεθνείς αξιολογήσεις. Η ουσιαστική πρόοδος της χώρας αποτυπώνεται στις Εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Κράτος Δικαίου, ιδιαιτέρως στην πρόσφατη του 2022. H Κυβέρνηση, έχοντας επίγνωση των προκλήσεων που κλήθηκε να διαχειριστεί τον Ιούλιο του 2019 στο πεδίο της αποκατάστασης του κύρους των θεσμών και της διεθνούς εικόνας της χώρας, ανέλαβε καίριες πρωτοβουλίες σε κομβικούς για την εφαρμογή της αρχής του κράτους δικαίου τομείς όπως η ενίσχυση της διαφάνειας, η καλή νομοθέτηση, η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δικαιοσύνης και η περαιτέρω θωράκιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της διαφάνειας, η Κυβέρνηση προχώρησε στη σύσταση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, στην θεσμοθέτηση δημοκρατικής λογοδοσίας και αξιολόγησης του κυβερνητικού έργου της μέσω του Ενοποιημένου Σχεδίου Κυβερνητικής Πολιτικής, στην διαμόρφωση ρυθμιστικού πλαισίου για το lobbying και στην έγκριση νέου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς (2022-2025). Παράλληλα, ελήφθησαν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ποιότητας των νομοθετικών κειμένων και της νομοπαρασκευαστικής μεθοδολογίας,
Στο πεδίο της Δικαιοσύνης, υλοποιήθηκαν μεταρρυθμίσεις που ενίσχυσαν την αποδοτικότητα και ποιότητα του συστήματος απονομής δικαιοσύνης και προώθησαν τη διεθνή δικαστική συνεργασία. Ενδεικτικά αναφέρονται η ενίσχυση της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, η εφαρμογή ενωσιακών διατάξεων για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η εισαγωγή εκτενών αλλαγών στον Ποινικό Κώδικα και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την εναρμόνιση με τις σύγχρονες συνθήκες σε αδικήματα ιδιαίτερης απαξίας και την παροχή επιπρόσθετης προστασίας στα θύματα εγκληματικών πράξεων και ιδίως στα πλέον ευάλωτα από αυτά όπως τα ανήλικα θύματα, ο εκσυγχρονισμός και η ενίσχυση του ρόλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η Σύσταση Γραφείου Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων για τη Δικαιοσύνη (JustStat), η σύσταση Δικαστικής Αστυνομίας, ο θεσμός της πιλοτικής δίκης και η αναμόρφωση του πλαισίου προαγωγής δικαστών και εισαγγελέων και οργάνωσης των δικαστηρίων. Καίρια πρωτοβουλία υπήρξε και η μεταρρύθμιση της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών που αποσκοπεί στη βελτίωση της ποιότητας της κατάρτισης των δικαστών, κάτι που αποτυπώνεται και στην Έκθεση του 2022 για το κράτος δικαίου. Σε ευαίσθητους τομείς, όπως η φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη, η χώρα σημείωσε σημαντική πρόοδο που καταγράφηκε στο EU Justice Scoreboard 2022. Συγκεκριμένα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις στην Ε.Ε. στον τομέα αυτόν, ενώ στην αντίστοιχη έκθεση για το 2019 βρισκόταν στην τελευταία.
Στο κρίσιμο για το κράτος δικαίου πεδίο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Κυβέρνηση ανέπτυξε σε συνεργασία με φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών μια σειρά από οριζόντιες διυπουργικές δράσεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων πολιτών που κατεξοχήν ανήκουν σε ευάλωτες κατηγορίες. Σχεδιάστηκαν και υιοθετήθηκαν συνεκτικές πολιτικές η εφαρμογή των οποίων αξιολογείται σε συστηματική βάση στο πλαίσιο μηχανισμών της Κεντρικής Κυβέρνησης. Συγκεκριμένα υλοποιούνται το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας, το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων, η πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, και το πρώτο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Σεξουαλικής Κακοποίησης των Παιδιών. Αξιοσημείωτη είναι, επίσης, και η πρόοδος της χώρας όσον αφορά στην εκτέλεση αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κάτι που αποτυπώνεται και στα επίσημα στοιχεία του Δικαστηρίου. Η συνολική πρόοδος της χώρας στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτυπώθηκε πρόσφατα και σε άλλες διεθνείς αξιολογήσεις όπως η 3η Οικουμενική Περιοδική Αξιολόγηση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Ο.Η.Ε., η αξιολόγηση από την Επιτροπή του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα του Παιδιού καθώς και η ετήσια αναφορά του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το έτος 2022.
Τα παραπάνω αποτελούν μέρος της ευρύτερης προσπάθειας για την ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της χώρας και του κύρους των θεσμών μέσω της συστηματικής προαγωγής του κράτους δικαίου. Η δημοκρατία μας είναι ισχυρότερη από ποτέ με το κράτος δικαίου να αποτελεί τη μεγαλύτερη εγγύηση για κάθε πολίτη. Καλούμενοι να αντιμετωπίσουμε νέες προκλήσεις αξιοποιούμε την εμπειρία και τους θεσμούς της Δημοκρατίας μας συνεχίζοντας την προσπάθεια για τη διασφάλιση και περαιτέρω θωράκιση όσων με αγώνες και θυσίες όλων των Ελλήνων έχουν κατακτηθεί.
