Κύριε Υπουργέ, πριν από λίγες ημέρες, είδαμε μια έκθεση, να κατατάσσει τη χώρα μας, στην τελευταία θέση, στο κομμάτι της απονομής δικαιοσύνης. Πότε εκτιμάτε ότι οι πολίτες θα αρχίσουν να βλέπουν τις μεταρρυθμίσεις στις οποίες έχετε προχωρήσει;
Στην Έκθεση της WorldBank του 2020 που χρησιμοποιεί ο ΣΕΒ αποτυπώνεται η κατάσταση του εθνικού δικαστικού συστήματος, το προηγούμενο έτος, δηλαδή το δικαστικό έτος 2018-2019, όπως την παραλάβαμε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Επιβεβαιώνει, δε, την ορθότητα της επιλογής της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας να προχωρήσουμε, με ταχύτητα και με αποφασιστικότητα σε ριζικές μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό μας σύστημα: Στη ταχύτερη ψηφιοποίηση του, με τις ηλεκτρονικές καταθέσεις από το 0,6%, όπως ορθά αναφέρει η Έκθεση για το 2019 να έχει φτάσει σήμερα ήδη στο 15%. Παράλληλα, παρά τη πανδημία, υλοποιήσαμε πρόσθετες τομές. Η πιλοτική δίκη, τα Ειδικά Τμήματα για την εκδίκαση υποθέσεων αναπτυξιακού χαρακτήρα, ο εκσυγχρονισμός της Δικονομίας όλων των κλάδων της Δικαιοσύνης, η καλύτερη στελέχωση της δικαιοσύνης και η διαρκής επιμόρφωση των λειτουργών της που θεσμοθετήθηκαν από την παρούσα κυβέρνηση, είναι μεταρρυθμίσεις που επιταχύνουν τους ρυθμούς της Δικαιοσύνης, προς όφελος των πολιτών και των επιχειρήσεων και θα αποτυπωθούν στις επόμενες εκθέσεις.
Πιστεύετε ότι για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται ευθύνονται κάποιοι δικαστές που κρατούν υποθέσεις για χρόνια, χωρίς να βγάζουν αποφάσεις; Τι μέτρα σκοπεύετε να πάρετε;
Με τον νέο Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει ψηφίσει ένα αυστηρό, αλλά δίκαιο πλαίσιο για την αξιολόγηση και τον πειθαρχικό έλεγχο των δικαστικών λειτουργών. Η αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην έκδοση αποφάσεων αποτελεί πλέον κριτήριο για την επιβολή κυρώσεων σε βάρος δικαστών, όπως η στέρηση μισθού, κώλυμα προαγωγής και βεβαίως συνιστά λόγο οριστικής παύσης. Με αυτό το πλαίσιο που θεσμοθέτησε η παρούσα κυβέρνηση, όπως γνωρίζετε, το τελευταίο διάστημα, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου έθεσε σε αργία 25 δικαστικούς λειτουργούς, λόγω αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην διεκπεραίωση των υποθέσεων που τους είχαν ανατεθεί.
Ποιες τομές έχετε υλοποιήσει αυτά τα 3,5 χρόνια;
Τα τελευταία 3 χρόνια έχουν υλοποιηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις, σε όλους τους τομείς οι οποίες παράγουν ήδη σημαντικά αποτελέσματα. Έχουμε ήδη ψηφίσει νομοσχέδια για τον εκσυγχρονισμό όλων των Κωδίκων, τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με τον οποίο θεσπίστηκε η πιλοτική δίκη στην πολιτική δικαιοσύνη, τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την ταχύτερη εκδίκαση ευαίσθητων υποθέσεων, όπως οι υποθέσεις σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων. Ταυτόχρονα, έχουμε κωδικοποιήσει τις διάσπαρτες διατάξεις της Δικονομίας του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε έναν νέο, ενιαίο και λειτουργικό Κώδικα. Παράλληλα, έχουμε εντατικοποιήσει την υλοποίηση της στρατηγικής για την ψηφιακή δικαιοσύνη, με νέες εφαρμογές που διευκολύνουν τους διαδίκους, τους δικηγόρους και τους δικαστικούς λειτουργούς, όπως η ηλεκτρονική ροή της μήνυσης, ο ηλεκτρονικός φάκελος, τα ηλεκτρονικά πινάκια, το άυλο διαζύγιο, ενώ προετοιμάζουμε από κοινού με τον Υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη νέες δυνατότητες απομακρυσμένης κατάθεσης μαρτύρων και κατηγορουμένων, που θα παρουσιάσουμε το προσεχές διάστημα. Στον ίδιο χρόνο, θεσπίσαμε τα Ειδικά Τμήματα στα Πρωτοδικεία και Εφετεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης για την ταχύτερη εκδίκαση υποθέσεων αναπτυξιακού χαρακτήρα, και έχουμε δρομολογήσει το νέο Γραφείο για τα Στατιστικά της Δικαιοσύνης, που θα διαμορφώσουν έναν ξεκάθαρο οδικό χάρτη για νέες μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό μας σύστημα. Επίσης, έχουμε δημιουργήσει ένα νέο, λειτουργικό πλαίσιο για τις εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης διαφορών, όπως η διαμεσολάβηση και θεσμοθετούμε το επόμενο διάστημα μια νέα δέσμη διατάξεων για τη διεθνή εμπορική διαιτησία. Τέλος, καθιερώσαμε ένα νέο πλαίσιο διαρκούς εκπαίδευσης των δικαστικών λειτουργών πάνω σε νέα επιστημονικά πεδία που είναι πλέον απαραίτητα για την ορθή απονομή της δικαιοσύνης, ενώ έχει θεσπιστεί και ένα πολυεπίπεδο σύστημα επιθεώρησης, με σαφή κριτήρια για τις υποχρεώσεις των δικαστικών λειτουργών, που ενισχύει τη λογοδοσία και την αξιοκρατία στο δικαστικό σύστημα.
Οι πολίτες με αφορμή την υπόθεση της 12χρονης ζητούν αυστηροποίηση των ποινών. Μέχρι και για χημικό ευνουχισμό ακούσαμε.
Είμαι από εκείνους που δεν μένουν στα λόγια. Παρά τη σκληρή κριτική που δέχτηκα από την αντιπολίτευση, αλλά και τις επιφυλάξεις που διατύπωσε η επιστημονική κοινότητα, ως Υπουργός Δικαιοσύνης είμαι εκείνος που εισηγήθηκε την αυστηροποίηση του πλαισίου των ποινών. Έτσι, με τον Ν. 4855/2021 συγκεκριμένα ειδεχθή εγκλήματα, όπως ο βιασμός ανηλίκων τιμωρούνται όπως το έγκλημα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση, δηλαδή με την εσχάτη των ποινών, την ισόβια κάθειρξη. Από κει και πέρα, όλες οι προτάσεις που είναι εναρμονισμένες με το Κράτος Δικαίου και τις βασικές αρχές του Συμβουλίου της Ευρώπης είναι στο τραπέζι, προκειμένου να αξιολογηθούν από την αρμόδια διαρκή επιστημονική επιτροπή παρακολούθησης των αποτελεσμάτων που παράγει ο Ποινικός Κώδικας, ο οποίος συστήθηκε για τον σκοπό αυτό.
Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι ευθύνεται για το ότι δεν υπάρχει κράτος δικαίου. Τι λέτε;
Δυο υπουργοί της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα έχουν οδηγηθεί από τη Δικαιοσύνη στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με πολύ βαριές κατηγορίες. Είναι οξύμωρο να παριστάνουν οι κατηγορούμενοι τους κατηγόρους.Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει αποδείξει ότι σέβεται το Κράτος Δικαίου και το προασπίζει με την υλοποίηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων που θωρακίζουν το υψηλό του επίπεδο, όπως αποδεικνύεται από τις πολύ θετικές εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δικαιοσύνη στη χώρα μας τα τελευταία τρία χρόνια.
Μεγάλο πρόβλημα τα δικαστήρια. Τα περισσότερα δεν πληρούν προϋποθέσεις, τέτοιες ώστε να μιλάμε για αξιοπρεπείς χώρους, όπως φάνηκε και στην περίπτωση για το Μάτι. Σκέφτεστε να προχωρήσετε άμεσα σε κτιριακές αλλαγές; Που θα φτιάξετε νέα δικαστήρια;
Μετά από 20 χρόνια πλήρους στασιμότητας στην κατασκευή νέων δικαστικών μεγάρων, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει εκπονήσει ένα εκτενές κτηριολογικό πρόγραμμα, το οποίο με την ολοκλήρωσή του, θα αλλάξει πλήρως το επίπεδο των υποδομών για τη Δικαιοσύνη. Ήδη έχει δρομολογηθεί το εμβληματικό έργο της μεταστέγασης του μεγαλύτερου Πρωτοδικείου της χώρας, της Αθήνας, σε νέες εγκαταστάσεις στον Άρειο Πάγο, δημιουργώντας για την πρωτεύουσα ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο Δικαιοσύνης στην καρδιά της πόλης. Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η διαδικασία για το νέο Δικαστικό Μέγαρο Πειραιά, και ήδη τρέχουν οι συμπράξεις του Δημοσίου με τον Ιδιωτικό τομέα για τη χρηματοδότηση και την κατασκευή των νέων Μεγάρων στον Βόλο, τη Λαμία, την Έδεσσα, τις Σέρρες, το Κιλκίς, το Ηράκλειο και τα Χανιά. Τέλος, με κοινοτικούς πόρους ανακατασκευάζονται και αναβαθμίζονται ενεργειακά έξι ακόμη δικαστικά κτίρια σε Θεσσαλονίκη, Ρέθυμνο, Λάρισα, Καρδίτσα, Τρίκαλα, και στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Διαπιστώνουμε και με αφορμή την υπόθεση Πάτση, αλλά και με το θέμα των υποκλοπών την αντιπολίτευση να επιχειρεί να ταυτίσει τη ΝΔ ως κυβέρνηση σκανδάλων; Θα αντέξετε το σκληρό ροκ;
Η κυβέρνηση δεν θα ακολουθήσει τη σκανδαλολογία που επιχειρεί να επιβάλει στο δημόσιο διάλογο η αντιπολίτευση. Εμείς απαντάμε απευθείας στους πολίτες, με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε και το σχέδιο για την επόμενη μέρα που περιγράφουμε για την ελληνική κοινωνία. Αυτό δε σημαίνει, ωστόσο, ότι θα αφήσουμε αναπάντητες τις προκλήσεις της αντιπολίτευσης. Θα απαντάμε συστηματικά, με μετριοπάθεια, με ειλικρίνεια και με ισχυρότερο όπλο μας το έργο της κυβέρνησής μας.
