Συνέντευξη του Υπουργού Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα στον Γιώργο Παπακωνσταντίνου για το CNN.gr

Η συνέντευξη του υπουργού Δικαιοσύνης Κωνσταντίνου Τσιάρα στο CNN.gr και στον δημοσιογράφο Γ. Παπακωνσταντίνου έχεις ως εξής:

Ερώτηση: Οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας έχουν νομοθετηθεί αλλά δεχτήκατε αρκετή κριτική για το σύντομο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον Ιούλιο του 2019 όταν από την τότε κυβέρνηση Σύριζα ψηφίστηκαν οι νέοι κώδικες. Θα είναι αυτές οι τελευταίες αλλαγές στο νομικό οπλοστάσιο της ελληνικής δικαιοσύνης;

Κ. Τσιάρας: Το Νοέμβριο του 2019 διορθώσαμε άμεσα τις εξόφθαλμες αστοχίες του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας που είχε ψηφίσει εσπευσμένα η προηγούμενη κυβέρνηση και οι οποίες προκαλούσαν δυσχέρειες στην ορθή εφαρμογή του ποινικού μας δικαίου. Ακολούθως συστήσαμε τη Διαρκή Επιτροπή για την Παρακολούθηση των αποτελεσμάτων των νέων Κωδίκων προκειμένου να εισηγηθεί τις αναγκαίες τροποποιήσεις. Έπειτα από 18 μήνες συστηματικής και επίπονης επεξεργασίας των αμφιλεγόμενων διατάξεων του Ποινικού Κώδικα, καταρτίστηκε ένα άρτιο σχέδιο νόμου με αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις κατά του εγκλήματος κάθε μορφής, όπως τα αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, το οργανωμένο έγκλημα, τα κοινώς λεγόμενα επικίνδυνα αδικήματα. Το ψηφισμένο, πλέον, από τη Βουλή νομοθέτημα εμπεδώνει το αίσθημα κοινωνικής ειρήνης και ασφάλειας των πολιτών. Με στοχευμένες διατάξεις, προσαρμοσμένες στα διεθνή πρότυπα, εξορθολογίζεται η ποινική δίκη και διευρύνεται το πλέγμα προστασίας των κοινωνικά αδύναμων ομάδων όπως π.χ οι ανήλικοι ή οι παθόντες από εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Πλέον τα βαριά κακουργήματα, όπως η ανθρωποκτονία, ο βιασμός ανηλίκου, η θανατηφόρος ληστεία τιμωρούνται μόνο με ισόβια. Η κατοχή μολότοφ σε πορείες θα τιμωρείται ως κακούργημα. Επιπλέον, αυξάνουμε τα ελάχιστα όρια έκτισης για την υφ’όρον απόλυση για σοβαρά εγκλήματα, ενώ επαναφέρουμε τον κακουργηματικό χαρακτήρα παραδοσιακών αδικημάτων που είχαν υποβιβαστεί με τον νέο Κώδικα σε απλά πλημμελήματα.

Από κει και πέρα, όλοι συμφωνούμε πως οι Κώδικες πρέπει να είναι σταθεροί και να έχουν μακρόπνοο χαρακτήρα. Όμως δεν είναι γραμμένοι στις πλάκες του Μωυσή. Άλλωστε, η Επιτροπή Παρακολούθησης των νέων κωδίκων που συστήσαμε τον Μάρτιο του 2020 είναι διαρκής. Οι εργασίες της συνεχίζονται προκειμένου να παρακολουθούνται συστηματικά τα αποτελέσματα που παράγουν οι υφιστάμενες διατάξεις. Εφόσον κριθεί στο μέλλον πως είναι αναγκαία η εκ νέου επικαιροποίηση διατάξεων των Κωδίκων, η επιτροπή θα καταθέσει τις προτάσεις της προκειμένου να αναληφθούν οι αναγκαίες νομοθετικές πρωτοβουλίες.

Ερώτηση: Στη συζήτηση που προηγήθηκε εγέρθη εμφατικά και το ζήτημα των πρωτοβουλιών για το φαινόμενο των γυναικοκτονιών. Έχετε προαναγγείλει τη σύσταση νομοπαρασκευαστικής αλλά ποιο είναι το στίγμα της πολιτικής που θέλετε να δώσετε στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου;

Κ. Τσιάρας: Οι γυναικοκτονίες αποτελούν διαχρονικό φαινόμενο, σε παγκόσμιο επίπεδο. Την τελευταία περίοδο, σημειώνει ανησυχητική έξαρση και στη χώρα μας. Για τον λόγο αυτό πρέπει να αντιμετωπιστεί ολιστικά. Σε επίπεδο καταστολής, με τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα που ήδη αποτελούν νόμου του Κράτους, αυξήσαμε την προβλεπόμενη ποινή για τις γυναικοκτονίες η οποία θα είναι μία και μοναδική, η ισόβια κάθειρξη. Αλλά και σε επίπεδο πρόληψης, επιχειρούμε τη δημιουργία ενός δικτύου προστασίας των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας μέσω του ποινικού δικαίου, με την καθιέρωση του αξιόποινου χαρακτήρα γα τη μη συμμόρφωση σε δικαστική απόφαση που επιβάλλει απαγόρευση προσέγγισης και επικοινωνίας μεταξύ προσώπων, που αποτελεί τη συνηθέστερη απόφαση των δικαστηρίων για την προστασία των γυναικών.

Στην εξαντλητική συζήτηση που προηγήθηκε στο Κοινοβούλιο προανήγγειλα τη σύσταση ειδικής επιτροπής που θα εξετάσει συνολικά το πλαίσιο για την αποτροπή και την προστασία των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας. Αυτή η προσπάθεια, όμως, απαιτεί συνέργειες από τα συναρμόδια υπουργεία Προστασίας του Πολίτη, Εργασίας και Υγείας. Αυτή ακριβώς είναι η κατεύθυνση στην οποία κινείται συνολικά η κυβέρνηση: η πλήρης και αποτελεσματική προστασία και στήριξη των θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, προκειμένου να δημιουργηθεί το κατάλληλο νομικό αλλά και αλλά κοινωνικό υποστηρικτικό περιβάλλον (κοινωνικές υπηρεσίες, δομές φιλοξενίας θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας), ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα νέων γυναικοκτονιών στο μέλλον.

Ερώτηση: Ποια αντίμετρα μπορούν να θεσμοθετηθούν για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο των αγωγών και των μηνύσεων κατά εκπαιδευτικών από τη μερίδα των γονέων που αντιτίθενται στην εφαρμογή των υγειονομικών μέτρων;

Κ. Τσιάρας: Όπως γνωρίζετε, με εγκύκλιό του προς τους εισαγγελείς όλης της χώρας, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου έχει ενεργοποιήσει, εντός των δικονομικών ορίων, εκείνες τις ασφαλιστικές δικλείδες που προστατεύουν από την αυτόφωρη διαδικασία και την προσαγωγή ενώπιον των δικαστικών αρχών, εκπαιδευτικών, γιατρών ή άλλων πολιτών, όταν μηνύονται από αντιεμβολιαστές. Με τον τρόπο αυτό η δικαιοσύνη έχει απλώσει το αναγκαίο δίχτυ προστασίας των κρατικών λειτουργών που εφαρμόζουν τις αποφάσεις της πολιτείας από προσχηματικές μηνύσεις των αντιεμβολιαστών, οι οποίοι υπονομεύουν την εθνική προσπάθεια να βγούμε με τις λιγότερες δυνατές απώλειες από αυτή την περιδίνηση.

Ερώτηση: Ποια είναι τα επόμενα βήματα για την ψηφιακή δικαιοσύνη;

Κ. Τσιάρας: Από το 2019 καταβάλλουμε μια μεγάλη προσπάθεια προκειμένου να εκσυγχρονίσουμε το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Ακρογωνιαίος λίθος αυτής της πολιτικής είναι η πλήρης ψηφιοποίηση του δικαστικού συστήματος, η οποία εδράζεται σε δύο βασικούς άξονες: Αφενός στην επέκταση και αναβάθμιση των υφιστάμενων ολοκληρωμένων πληροφοριακών συστημάτων της δικαιοσύνης, που ήδη βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης. Αφετέρου στην ανάπτυξη νέων εφαρμογών που διευκολύνουν την καθημερινότητα του δικηγορικού κόσμου και των διαδίκων στις επαφές τους με τις δικαστικές αρχές.

Ήδη, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχουμε θεσπίσει νέες εφαρμογές, όπως το ηλεκτρονικό πιστοποιητικό ποινικού μητρώου, καθιερώσαμε το ενιαίο πιστοποιητικό δικαστικής φερεγγυότητας ως το ένα και μοναδικό πιστοποιητικό φερεγγυότητας για τις συναλλαγές των πολιτών με το δημόσιο, διευρύναμε τη δυνατότητα έκδοσης ψηφιακών πιστοποιητικών, και επεκτείναμε την απομαγνητοφώνηση στα ποινικά δικαστήρια. Το επόμενο διάστημα επιταχύνουμε τον βηματισμό μας. Εγκαινιάζουμε, άμεσα, τα ηλεκτρονικά πινάκια στα δικαστήρια και καθιερώνουμε το άυλο ηλεκτρονικό διαζύγιο, και άλλες εφαρμογές για τη διευκόλυνση των πολιτών.

Ερώτηση: Στις επόμενες εκλογές διακηρυγμένος στόχος είναι η αυτοδυναμία. Αυτό σημαίνει ότι αποκλείονται οι συνεργασίες;

Κ. Τσιάρας: Κύριε Παπακωνσταντίνου, αυτή η κυβέρνηση και αυτός ο πρωθυπουργός έχουν αποδείξει πως προάγουν τη συνεργασία και τη διαμόρφωση ευρύτερων συναινέσεων στην πράξη, πέρα και πάνω από μικροκομματικούς υπολογισμούς και σκοπιμότητες. Συνεργασία, για εμάς, σημαίνει διαμόρφωση συγκλίσεων με χώρους αλλά και προσωπικότητες από όλο το πολιτικό φάσμα, για την οποία η Νέα Δημοκρατία έχει εργαστεί ήδη από την περίοδο που βρισκόταν στην αντιπολίτευση.

Από κει και πέρα, παζάρια εξουσίας, που επαναφέρουν τις νωπές μνήμες της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν θα κάνουμε. Ούτε θα χρειαστεί άλλωστε. Ο στόχος της αυτοδυναμίας στις επόμενες εκλογές θα επιτευχθεί.

Ερώτηση: Κύριε υπουργέ, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για σύσταση εξεταστικής εγκρίθηκε από την ολομέλεια. Προ της έναρξης των εργασιών της, η αντιπολίτευση, με αφορμή την επιμονή της ΝΔ στη χρονική διεύρυνση της περιόδου, έβλεπε κίνητρα συμψηφισμού της λίστας Πέτσα με την υπόθεση για τα βοσκοτόπια. Τι απαντάτε;

Κ. Τσιάρας: Παρά τις δυνατότητες που παρέχει το Σύνταγμα και ο Κανονισμός της Βουλής, με απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, η Νέα Δημοκρατία δεν πρότεινε τη σύσταση παράλληλης επιτροπής για τη διερεύνηση των πεπραγμένων της προηγούμενης κυβέρνησης. Απέδειξε, έτσι, για μια ακόμα φορά πως στέκεται με σεβασμό απέναντι στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες και δεν εργαλειοποιεί τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς για να επιχειρήσει ανοίκειους συμψηφισμούς.

Η τυφλή άρνηση, όμως, του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να ριχτεί άπλετο φως στη διακυβέρνηση της δικής της περιόδου δημιουργεί ερωτηματικά που ζητούν απαντήσεις. Τι έχει να κρύψει ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν τολμά τον έλεγχο της δικής του περιόδου; Τι φοβάται και αρνείται την έρευνα;