Κατατέθηκε στη Βουλή το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Επιλογή, κατάρτιση και επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών - Τροποποιήσεις στον ν. 4871/2021 και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης».
Με το προς ψήφιση νομοσχέδιο εισάγεται για πρώτη φορά κατεύθυνση δικαστικών υπαλλήλων στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών που αφορά τον κλάδο των Γραμματέων όλων των κατηγοριών (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ). Ειδικότερα ρυθμίζεται ο τρόπος επιλογής και η διαδικασία εκπαίδευσης των επιλεγέντων, καθώς και η διαρκής επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και της ταχύτητας απονομής της Δικαιοσύνης.
Συγκεκριμένα:
Με το νομοσχέδιο καθιερώνεται η πρόσληψη των δικαστικών υπαλλήλων με εισαγωγικό διαγωνισμό στην ΕΣΔι που θα προκηρύσσεται κάθε έτος προκειμένου να καλυφθούν οι κενές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων του κλάδου των Γραμματέων όλων των κατηγοριών (ΠΕ, ΤΕ, ΔΕ). Ο εισαγωγικός διαγωνισμός διενεργείται από επιτροπή που απαρτίζεται από τρεις ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς, έναν δικαστικό υπάλληλο (Προϊστάμενο Διεύθυνσης Γραμματείας Εφετείου ή Διοικητικού Εφετείου), ένα μέλος ΔΕΠ και τρία μέλη του ΑΣΕΠ και περιλαμβάνει δύο (2) στάδια, γραπτό και προφορικό.
Το πρώτο στάδιο , το οποίο διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη, εντός του τρίτου δεκαημέρου του μηνός Ιουνίου, περιλαμβάνει γραπτή εξέταση, σε τρεις θεματικές ενότητες και ειδικότερα: α) θέμα γενικής παιδείας, β) θέμα σχετικό με την οργάνωση των Δικαστηρίων και των Εισαγγελιών και γ) στοιχεία Δικαίου, ιδίως Συνταγματικού και Δικονομικού, με τη μορφή γραπτού δοκιμίου ή θεμάτων πολλαπλής επιλογής. Οι επιτυχόντες του πρώτου σταδίου συμμετέχουν στο δεύτερο στάδιο, το οποίο συνίσταται σε προφορική εξέταση.
Οι επιτυχόντες εγγράφονται στην ΕΣΔι, ως δόκιμοι δικαστικοί υπάλληλοι και λαμβάνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της φοίτησής τους αποδοχές ίσες με τις συνολικές αποδοχές του νεοδιοριζόμενου δοκίμου δικαστικού υπαλλήλου της κατηγορίας τους. Επίσης, προβλέπεται δικαίωμα για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και για δαπάνες μετακίνησης που γίνονται για εκπαιδευτικούς λόγους. Ο χρόνος φοίτησης στην ΕΣΔι προσμετράται στην μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη των δικαστικών υπαλλήλων.
Η εκπαίδευση των Δικαστικών Υπαλλήλων στην ΕΣΔι
Η εκπαίδευση των δικαστικών υπαλλήλων στην ΕΣΔι περιλαμβάνει δύο (2) στάδια κατάρτισης. Το πρώτο στάδιο διαρκεί τρεις (3) μήνες, από 2 Ιανουαρίου έως 31 Μαρτίου. Περιλαμβάνει θεωρητική εκπαίδευση στις διδακτικές ενότητες που έχουν καθοριστεί από το Συμβούλιο Σπουδών της ΕΣΔι, εκπαιδευτικές επισκέψεις σε Δικαστήρια και Εισαγγελίες και παρακολούθηση σεμιναρίων. Ολοκληρώνεται δε με γραπτές εξετάσεις που διενεργούνται από Τριμελή Επιτροπή που συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης. Οι επιτυχόντες του πρώτου σταδίου κατάρτισης περιλαμβάνονται, ανά κατηγορία, σε Πίνακα που αναρτάται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Σχολής και συνεχίζουν στο δεύτερο στάδιο κατάρτισης, το οποίο διαρκεί τρεις (3) μήνες, από 1 Απριλίου έως 30 Ιουνίου. Το στάδιο αυτό περιλαμβάνει την πρακτική άσκηση των εκπαιδευόμενων σε διάφορες δικαστικές υπηρεσίες, ήτοι Πρωτοδικεία, Εισαγγελίες και Διοικητικά Πρωτοδικεία. Κατά το στάδιο αυτό οι εκπαιδευόμενοι εκτελούν, υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτών, ως άσκηση, όλες τις ενέργειες των γραμματέων των εν λόγω δικαστικών υπηρεσιών. Οι εκπαιδευτές του σταδίου αυτού βαθμολογούν τους εκπαιδευόμενους με ειδικά αιτιολογημένη κρίση, με βάση το ήθος και τη συμπεριφορά τους, την εργατικότητα και την επιμέλειά τους, τη συνεργασία τους με τους εκπαιδευτές, τους δικαστές και τους δικαστικούς υπαλλήλους και την ικανότητά τους στη διεκπεραίωση των εργασιών που τους ανατίθενται. Ο τελικός βαθμός αποφοίτησης προκύπτει από τον μέσο όρο των βαθμών των δύο σταδίων. Η Σχολή συντάσσει Πίνακα Αποφοίτησης ανά κατηγορία εκπαίδευσης με τη σειρά επιτυχίας των σπουδαστών.
Παράλληλα, προβλέπεται η διαρκής επιμόρφωση των δικαστικών υπαλλήλων από την ΕΣΔι που αποσκοπεί αφενός στον εμπλουτισμό των γνώσεών τους και αφετέρου στη διαρκή ενημέρωσή τους σε κάθε συναφές με την άσκηση του έργου τους, θέμα. Η διεξαγωγή προγραμμάτων επιμόρφωσης πραγματοποιείται είτε στην έδρα της ΕΣΔι είτε διαδικτυακά. Επίσης, προβλέπεται ότι η ΕΣΔι. μπορεί να διοργανώσει, είτε αυτοτελώς είτε σε συνεργασία με αντίστοιχους δικαστικούς ή εκπαιδευτικούς φορείς των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ειδικά προγράμματα κατάρτισης ή επιμόρφωσης για δικαστικούς υπαλλήλους που προέρχονται από τα κράτη αυτά ή από τρίτες χώρες έτσι ώστε, μεταξύ άλλων, να μεταφερθεί η τεχνογνωσία της εκπαίδευσης σε χώρες που δεν έχουν αντίστοιχη εμπειρία και να ενισχυθεί η θέση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό και διεθνές νομικό γίγνεσθαι.
Στο νόμο προβλέπεται επίσης η εκπαίδευση του διδακτικού προσωπικού. Η διαδικασία αυτή, γνωστή και ως ΤοΤ - Training of the Trainers, συνιστά διεθνή εκπαιδευτική πρακτική που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες όπως Αγγλία, Η.Π.Α., Γαλλία αλλά και σε διεθνείς οργανισμούς (για παράδειγμα το πρόγραμμα HELP του Συμβουλίου της Ευρώπης) και έχει ως σκοπό να συστήσει στους διδάσκοντες το περίγραμμα και τους όρους της μεθόδου διδασκαλίας, με σκοπό τη μεγιστοποίηση του εκπαιδευτικού αποτυπώματος στη διαδικασία εκπαίδευσης.
Παράλληλα, με το προς ψήφιση νομοσχέδιο εισάγονται τροποποιήσεις τόσο στον Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων (ν. 4798/2021) όσο στον ν. 4765/2021 για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος προσλήψεων στον δημόσιο τομέα και ενίσχυση του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ), με σκοπό την εναρμόνιση τους με το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΣΔι.
Τέλος, θεσπίζονται μεταβατικές διατάξεις που αφορούν τόσο στον χρόνο διενέργειας των εξετάσεων με σκοπό την άμεση κάλυψη των κενών που υπάρχουν στις δικαστικές υπηρεσίες όσο και στον προϋπολογισμό της ΕΣΔι για το 2023.